удыха́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. удыха́ю удыха́ем
2-я ас. удыха́еш удыха́еце
3-я ас. удыха́е удыха́юць
Прошлы час
м. удыха́ў удыха́лі
ж. удыха́ла
н. удыха́ла
Загадны лад
2-я ас. удыха́й удыха́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час удыха́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

удыха́ць несов., прям., перен. вдыха́ть; см. удыхну́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удыха́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да удыхнуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

удыхну́ць¹, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; зак., што.

Набраць у лёгкія паветра пры дыханні.

У. свежае паветра.

|| незак. удыха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; наз. удыха́нне, -я, н.; прым. удыха́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вдыха́ть несов., прям., перен. удыха́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удыха́цца несов., страд. вдыха́ться; см. удыха́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

удыха́цца, ‑аецца; незак.

Зал. да удыхаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уды́хваць

‘удыхаць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. уды́хваю уды́хваем
2-я ас. уды́хваеш уды́хваеце
3-я ас. уды́хвае уды́хваюць
Прошлы час
м. уды́хваў уды́хвалі
ж. уды́хвала
н. уды́хвала
Загадны лад
2-я ас. уды́хвай уды́хвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час уды́хваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

удыха́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. удыхаць — удыхнуць.

2. Тое, што і удых.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ню́хаць, -аю, -аеш, -ае; -аны; незак.

1. каго-што. Удыхаць праз нос які-н. пах.

Н. паветра.

2. што. Удыхаць у нос (лекавы, наркатычны і пад. сродак).

Н. нашатыр.

3. перан. Выведваць, высочваць (разм.).

◊

І не нюхаў чаго (разм., неадабр.) — не зведаў чаго-н., не ведае чаго-н.

Не нюхаць пораху — не быць на вайне, не ваяваць.

|| зак. паню́хаць, -аю, -аеш, -ае; -аны (да 1 знач.).

|| аднакр. нюхну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́.

|| наз. ню́ханне, -я, н.; прым. ню́хальны, -ая, -ае.

Н. тытунь.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)