у́даль ж. уда́ласць, -ці ж.; (молодечество) маладзе́цтва, -ва ср.; (отвага) адва́га, -гі ж.; (ухарство) зухава́тасць, -ці ж.;
у́даль молоде́цкая уда́ласць (адва́га) маладзе́цкая;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
удальство́ ср., разг., см. у́даль.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
маладзе́цкасць ж. молоде́чество ср., ли́хость, у́даль
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
зухава́тасць ж. у́харство ср., молодцева́тость, у́даль, удальство́ ср., ли́хость
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Ву́даль ’злая натура’ (Нас.); ’зух, зухаватасць’ (Нас., Гарэц., Бяльк., Юрч.). Запазычанне з рус. у́даль ’зухаватасць’, на што ўказвае геаграфія слова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
успамі́нак, ‑нку, м.
Разм. Тое, што і успамін. Сябры скарысталі вясёлы свой настрой для розных смешных успамінкаў і далі волю нестрыманаму смеху. Колас. Хвалі быстра ляцяць удаль адна за адной, успамінкі нясуць дарагія. Гурло.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
уда́ласць ж.
1. ло́вкость;
2. у́даль, удальство́ ср.; ли́хость;
1-2 см. уда́лы 2-3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ли́хость ж. (удаль) уда́ласць, -ці ж., хва́цкасць, -ці ж., зухава́тасць, -ці ж.; (молодечество) маладзе́цкасць, -ці ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хуткаце́чны, ‑ая, ‑ае.
Які хутка цячэ (звычайна пра рэкі). Мост высокі, і з яго прыемна, нават трошкі страшнавата, наглядаць на хуткацечную ваду. Ракітны. // перан. Які хутка праходзіць, мінае. Праводжу, утароплены, плынь удаль. О, колькі ў сабе яна топіць і тоіць Хвілін хуткацечных пад покрывам хваль! Арочка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
здрыга́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Уздрыгваць, калаціцца. І гудзе зямля і здрыгаецца — То ляцяць удаль цягнікі. Ставер. І пачаў [хлопец] нажом сталёвым пілаваць і секчы дрэва, аж здрыгаўся пень яловы, аж смала на ім кіпела. Дубоўка.
2. Рабіць сутаргавыя рухі, мімаволі ўздрыгваць (ад страху, узрушэння і пад.). [Лясніцкі] міжвольна прыпыніў ход, асцярожна, паціху ступаў па пышным дыване, здрыгаўся, калі трэскала пад нагой сухая галінка. Зарэцкі. Прыезджы чалавек, як мой бацька, ад страху здрыгаўся і прысядаў. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)