увалі́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. увалю́ ува́лім
2-я ас. ува́ліш ува́ліце
3-я ас. ува́ліць ува́ляць
Прошлы час
м. увалі́ў увалі́лі
ж. увалі́ла
н. увалі́ла
Загадны лад
2-я ас. увалі́ увалі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час увалі́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

увалі́ць I сов.

1. (вбросить что-л. тяжёлое, громоздкое) ввали́ть;

2. (внутрь) обру́шить, провали́ть;

3. разг. (всыпать, вложить в большом количестве) вбу́хать;

4. разг. (войти толпой) ввали́ть

увалі́ць II сов. (обработать валянием) уваля́ть, уката́ть;

у. ля́мец — уваля́ть (уката́ть) во́йлок

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

увалі́ць ​1, увалю, уваліш, уваліць; зак.

1. што. Укінуць, унесці куды‑н. што‑н. цяжкае, грувасткае. Уваліць камень у канаву. Уваліць мяшок жыта ў сенцы. // Разм. Усыпаць што‑н. адразу, у вялікай колькасці. Уваліць шчэбень у яму. // Вывезці на поле ў вялікай колькасці для ўгнаення глебы. Столькі гною ўвалілі пад азімыя.

2. што. Увагнуць, уціснуць унутр чаго‑н., зрабіць упалым. Уваліць страху.

3. што. Разм. Праваліць, абваліць; абрушыць што‑н. унутр чаго‑н. Такой жа моцы і столь: за метровай мураванай кладкай падвешан пераплёт сталёвых прутоў, залітых цэментам .. Вось чаму бомбы ўвалілі столь толькі там, дзе ўпалі. Лужанін.

4. без дап. Разм. Увайсці, убегчы гуртам, натоўпам, неарганізавана. І раптам у двор уваліла гурба дзяцей. Шамякін.

5. Разм. Моцна пабіць. Яму так увалілі, што ледзь жывы.

6. Разм. З’явіцца, сесці (аб фурункуле, скуле і пад.). Скула ўваліла.

7. Спец. Адхіліць ад якога‑н. кірунку, курсу. Уваліць нос карабля пад вецер.

увалі́ць ​2, увалю, уваліш, уваліць; зак., што.

Апрацаваць сукно, шэрсць валеннем. Уваліць лямец.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ува́льваць ​1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да уваліць ​1.

ува́льваць ​2, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да уваліць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ввали́ть сов.

1. (вбросить) разг. увалі́ць;

2. (войти толпой) прост. увалі́ць, увалі́цца;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ува́лены ​1, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад уваліць ​1 (у 1–3 знач.).

ува́лены ​2, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад уваліць ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уваля́ть сов. увалі́ць; см. ува́ливать​II;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ува́л, ‑у, м.

Спец. Дзеянне паводле дзеясл. уваліць ​1 (у 7 знач.). Увал судна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ува́льванне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. увальваць ​2 — уваліць ​2 і увальвацца ​2 — уваліцца ​2.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ува́лены I

1. вва́ленный;

2. обру́шенный, прова́ленный;

3. разг. вбу́ханный;

1-3 см. увалі́ць I 1-3

ува́лены II ува́лянный, ука́танный; см. увалі́ць II

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)