убива́ться разг.

1. забіва́цца; (ударяться) прост. удара́цца; см. уби́ться;

2. (быть в сильном горе) гарава́ць, бедава́ць, паку́таваць;

3. страд. забіва́цца; ні́шчыцца, знішча́цца; тра́ціцца, расхо́давацца, выдатко́ўвацца; марнава́цца; убіва́цца, утрамбо́ўвацца; см. убива́ть​ 1, 2, 4, 5.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зарэ́звацца несов., страд. ре́заться; забива́ться, убива́ться; см. зарэ́зваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

избива́ться страд.

1. збіва́цца;

2. (убиваться) забіва́цца;

3. (истребляться) вынішча́цца; см. избива́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

забіва́цца несов.

1. (разбиваться насмерть) убива́ться;

2. забива́ться; пря́таться;

3. забива́ться, засоря́ться;

4. страд. убива́ться, умерщвля́ться; забива́ться, вбива́ться, вкола́чиваться, закола́чиваться, заде́лываться; засоря́ться; см. забіва́ць 1-5

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прыбіва́цца несов.

1. в разн. знач. прибива́ться; см. прыбі́цца 1;

2. страд. прибива́ться; прикола́чиваться; прикрепля́ться; пригвожда́ться; убива́ться; добива́ться; см. прыбіва́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

марнава́цца несов.

1. тра́титься, пропада́ть, не идти́ впрок;

2. му́читься, томи́ться;

3. страд. тра́титься, убива́ться; переводи́ться, изводи́ться; му́читься, томи́ться; см. марнава́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гарава́ць несов.

1. (жить в нищете, в нужде) бе́дствовать; терпе́ть нужду́;

2. (быть в сильном горе) горева́ть, убива́ться;

◊ го́ра г. — го́ре горева́ть (мы́кать)

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тра́ціцца несов.

1. (расходовать свои средства) тра́титься, истра́чиваться;

2. (утрачиваться) теря́ться;

т. лёгкасць ру́хаў — теря́ется лёгкость движе́ний;

3. страд. тра́титься; истра́чиваться; транжи́риться; теря́ться; убива́ться; роня́ться; см. тра́ціць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

убіва́цца несов.

1. (с трудом входить, проникать куда-л.) забира́ться; забива́ться;

2. (втыкаться) вонза́ться;

3. (о земле, дороге и т.п.) утрамбо́вываться, ука́тываться; ута́птываться;

4. разг. (в голову) втемя́шиваться;

5. разг. (проникать куда-л.) втира́ться, втёсываться;

1-6 см. убі́цца;

6. страд. вбива́ться, вкола́чиваться, вонза́ться; утрамбо́вываться, ука́тываться; ута́птываться; вда́лбливаться; убива́ться; тра́титься; см. убіва́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ *Няве́глас ’гарэза’ (браг., Мат. Гом.), невеглас ’пагібель, смерць’ (ТС). Укр. невіглас ’недасведчаны, неасвечаны; язычнік’, рус. невеглас ’тс’ узыходзяць да ст.-рус. невѣглас, неекго‑ лос, ст.-слав. невіглась ’тс’, якое Львоў (Этимология–1972, 103–106) лічыць маравізмам, параўн. таксама чэш. vehlas ’вядомасць; розум, асцярожнасць’, узнікшыя як пераклад ням. Weissager, Unweissager (Львоў, Этимология–1979, 62). Складанае слова, дзе першая частка ўяўляе форму з адмоўем 3 ас. адз. л. дзеяслова *vedeti ’знаць, ведаць’, параўн. макед. невегде ’невядома дзе, нідзе’, невекоʼі ’невядома хто, нехта’, невешто ’невядома што, немаведама што’ і г. д., а другая — назоўнік *glasъ ’голас’, тут у значэнні ’голас божы’, гл. Фасмер, 1, 283; Махэк₂, 681. Структурная паралель: ц.-слав. неявѣръ, славен. nejęveren C*ne‑ję‑věr‑, параўн. фразеалагічнае спалучэнне не имаць веры ’не верыць, не даваць веры’ (ТС, 1, 112). У тураўскай гаворцы слова запазычана з ц.-слав., хутчэй за ўсё вусным шляхам, пра што сведчаць змены ў семантыцы (табуізаванае ўжыванне: прыдзе той невеглас да скажа — ходзіі), магчыма, пад уплывам тураўск. загласіцца ’прапасці, згінуць’, параўн. брагін. згаласіцца ’абяссілець, доўга плачучы, галосячы’ (З нар. сл.). У такім выпадку на семантыку царкоўнаславянізма невеглас паўплывала народнае галасіць ’моцна плакаць’, параўн. рус. убиваться ’тс’. Малаверагодны ўплыў з боку літ. viglas ’жывы, рухавы’, з адмоўем было б ’нежывы’, нягледзечы на гістарычна засведчаныя кантакты з балтыйскім насельніцтвам на Тураўшчыне (яцвяжскія перасяленні і г. д.), аднак блізкасць значэння беларускага і літоўскага слоў прымушае браць яго пад увагу для вытлумачэння магчымых семантычных змен тураўскага слова. Да значэння ’гарэза’, параўн. недавярак ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)