тру́хаць, -аю, -аеш, -ае; незак. (разм.).

Бегчы подбегам, трухам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тру́хаць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. тру́хаю тру́хаем
2-я ас. тру́хаеш тру́хаеце
3-я ас. тру́хае тру́хаюць
Прошлы час
м. тру́хаў тру́халі
ж. тру́хала
н. тру́хала
Загадны лад
2-я ас. тру́хай тру́хайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час тру́хаючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

тру́хаць несов., разг. труси́ть, трю́хать

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тру́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

Разм. Бегчы подбегам, трухам. Жвава і ахвотна трухае па першаму зазімку конь, запрэжаны ў яшчэ неаб’езджаныя сані-развалкі. Машара. Паўз аэрадром у поле бегла дарога: жвавы конік, запрэжаны ў калёсы, трухаў па ёй. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тру́хаць ‘бегчы подбегам, бегчы памалу’ (ТСБМ, Стан., Варл., ТС). Параўн. укр. трю́хати ‘тс’, рус. трю́хать ‘трасціся’. Афектыўнае ўтварэнне на базе трусіць (гл.), параўн. ЕСУМ, 5, 663. З экспрэсіўнай суфіксацыяй трухіня́ць ‘бегчы трушком’ (Скарбы).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

затру́хаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак.

Разм. Пачаць трухаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трю́хать несов., прост. тру́хаць, бе́гчы трушко́м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

патру́хваць

‘трухаць, бегчы, ехаць трушком’

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. патру́хваю патру́хваем
2-я ас. патру́хваеш патру́хваеце
3-я ас. патру́хвае патру́хваюць
Прошлы час
м. патру́хваў патру́хвалі
ж. патру́хвала
н. патру́хвала
Загадны лад
2-я ас. патру́хвай патру́хвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час патру́хваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

труси́ть​II несов. (бежать, ехать трусцой), разг. бе́гчы, е́хаць трушко́м (тру́хам); тру́хаць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Трухце́ць ‘бегчы трушком, трухаць’ (Скарбы). Магчыма, кантамінацыя папярэдняга слова з трух‑трух — гукаперайманнем бегу дробнай рыссю (ТСБМ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)