тре́снуть сов.
1. прям., перен. трэ́снуць, ло́пнуць;
тре́снула суха́я ве́тка трэ́снула суха́я галі́нка;
предприя́тие тре́снуло прадпрые́мства ло́пнула;
2. (сильно ударить) прост. трэ́снуць, сту́кнуць;
◊
хоть тре́сни хоць трэ́сні (ло́пні);
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
хво́снуць сов., однокр.
1. хлестну́ть; стегну́ть;
2. разг. сту́кнуть, тре́снуть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
трэ́снуць сов.
1. (издать треск) тре́снуть;
~нула суха́я галі́нка — тре́снула суха́я ве́тка;
2. (расколоться) тре́снуть, ло́пнуть;
шкля́нка ~нула — стака́н ло́пнул;
3. (разорваться) ло́пнуть;
пастро́нкі ~нулі — постро́мки ло́пнули;
4. прост. (сильно ударить) тре́снуть;
◊ хоць ~ні — прост. хоть тре́сни
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
лу́снуць сов.
1. разгры́зть, раздави́ть с тре́ском; щёлкнуть;
2. (расколоться) тре́снуть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Трыву́х(а) (треву́ха, треву́х) ‘удар, поўха’ (Нас.), трыву́шина ‘аплявуха’ (там жа), трыву́шыць ‘біць у вуха’ (Юрч. Вытв.). З рускай мовы: треу́х ‘поўха’. Паводле Фасмера (4, 101), з тре‑ і у́хо, першая частка, відаць, з тре́снуть ‘ударыць, стукнуць’, параўн. рус. затре́щина ‘аплявуха’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́снуць ‘ударыць, стукнуць’ (Шымк. Собр., Яруш., Касп., Вушац. сл., Бяльк., ТС), ‘лопнуць, раскалоцца’ (Бяльк., Скарбы), ‘стукнуць, грукнуць’ (Ласт.), ‘стукнуць, пацэліць’ (пра гром, маланку)’ (Мат. Маг. 2, Сержп. Прымхі): kab ćabʼé pʼerún trésnuŭ (zabíu, uźaŭ) (зах.-бел., Маш. Atlas). Аднакратны дзеяслоў да трэскаць (гл. трэск), выводзіцца з прасл. *trěsknǫti (ESJSt, 16, 980), параўн. укр. трі́снути ‘трэснуць, стукнуць’, рус. тре́снуть ‘лопнуць, стукнуць, выдаць моцны гук (пра гром і пад.)’, польск. trzasnąć ‘тс’, чэш. třesknouti ‘тс’, славац. tresknuť ‘тс’, балг. тресна ‘тс’, макед. тресне ‘тс’, ст.-слав. трѧснѫти ‘тс’. Утворана на базе гукапераймальнага *tresk‑, як і літ. treškė́ti ‘лопаць, трэскаць’ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
плю́хнуць сов.
1. в разн. знач. плесну́ть; (вылить с шумом — ещё) бу́хнуть;
хва́ля плю́хнула — волна́ плесну́ла;
п. вядро́ вады́ — плесну́ть (бу́хнуть) ведро́ воды́;
2. (издать звук, взметнув в воде вверх) всплесну́ть, плесну́ть;
3. поли́ться, хлестну́ть;
4. прост. (упасть в грязь, воду) шлёпнуться, плю́хнуться;
5. прост. (ударить) шлёпнуть, тре́снуть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)