трактарабудава́нне, -я, н.

Галіна машынабудаўнічай прамысловасці, якая вырабляе трактары і трактарныя рухавікі.

|| прым. трактарабудаўні́чы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тра́ктарны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. тра́ктарны тра́ктарная тра́ктарнае тра́ктарныя
Р. тра́ктарнага тра́ктарнай
тра́ктарнае
тра́ктарнага тра́ктарных
Д. тра́ктарнаму тра́ктарнай тра́ктарнаму тра́ктарным
В. тра́ктарны (неадуш.)
тра́ктарнага (адуш.)
тра́ктарную тра́ктарнае тра́ктарныя (неадуш.)
тра́ктарных (адуш.)
Т. тра́ктарным тра́ктарнай
тра́ктарнаю
тра́ктарным тра́ктарнымі
М. тра́ктарным тра́ктарнай тра́ктарным тра́ктарных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

рамо́нтна-тра́ктарны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. рамо́нтна-тра́ктарны рамо́нтна-тра́ктарная рамо́нтна-тра́ктарнае рамо́нтна-тра́ктарныя
Р. рамо́нтна-тра́ктарнага рамо́нтна-тра́ктарнай
рамо́нтна-тра́ктарнае
рамо́нтна-тра́ктарнага рамо́нтна-тра́ктарных
Д. рамо́нтна-тра́ктарнаму рамо́нтна-тра́ктарнай рамо́нтна-тра́ктарнаму рамо́нтна-тра́ктарным
В. рамо́нтна-тра́ктарны (неадуш.)
рамо́нтна-тра́ктарнага (адуш.)
рамо́нтна-тра́ктарную рамо́нтна-тра́ктарнае рамо́нтна-тра́ктарныя (неадуш.)
рамо́нтна-тра́ктарных (адуш.)
Т. рамо́нтна-тра́ктарным рамо́нтна-тра́ктарнай
рамо́нтна-тра́ктарнаю
рамо́нтна-тра́ктарным рамо́нтна-тра́ктарнымі
М. рамо́нтна-тра́ктарным рамо́нтна-тра́ктарнай рамо́нтна-тра́ктарным рамо́нтна-тра́ктарных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

машы́нна-тра́ктарны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. машы́нна-тра́ктарны машы́нна-тра́ктарная машы́нна-тра́ктарнае машы́нна-тра́ктарныя
Р. машы́нна-тра́ктарнага машы́нна-тра́ктарнай
машы́нна-тра́ктарнае
машы́нна-тра́ктарнага машы́нна-тра́ктарных
Д. машы́нна-тра́ктарнаму машы́нна-тра́ктарнай машы́нна-тра́ктарнаму машы́нна-тра́ктарным
В. машы́нна-тра́ктарны (неадуш.)
машы́нна-тра́ктарнага (адуш.)
машы́нна-тра́ктарную машы́нна-тра́ктарнае машы́нна-тра́ктарныя (неадуш.)
машы́нна-тра́ктарных (адуш.)
Т. машы́нна-тра́ктарным машы́нна-тра́ктарнай
машы́нна-тра́ктарнаю
машы́нна-тра́ктарным машы́нна-тра́ктарнымі
М. машы́нна-тра́ктарным машы́нна-тра́ктарнай машы́нна-тра́ктарным машы́нна-тра́ктарных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

аўтамабі́льна-тра́ктарны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. аўтамабі́льна-тра́ктарны аўтамабі́льна-тра́ктарная аўтамабі́льна-тра́ктарнае аўтамабі́льна-тра́ктарныя
Р. аўтамабі́льна-тра́ктарнага аўтамабі́льна-тра́ктарнай
аўтамабі́льна-тра́ктарнае
аўтамабі́льна-тра́ктарнага аўтамабі́льна-тра́ктарных
Д. аўтамабі́льна-тра́ктарнаму аўтамабі́льна-тра́ктарнай аўтамабі́льна-тра́ктарнаму аўтамабі́льна-тра́ктарным
В. аўтамабі́льна-тра́ктарны (неадуш.)
аўтамабі́льна-тра́ктарнага (адуш.)
аўтамабі́льна-тра́ктарную аўтамабі́льна-тра́ктарнае аўтамабі́льна-тра́ктарныя (неадуш.)
аўтамабі́льна-тра́ктарных (адуш.)
Т. аўтамабі́льна-тра́ктарным аўтамабі́льна-тра́ктарнай
аўтамабі́льна-тра́ктарнаю
аўтамабі́льна-тра́ктарным аўтамабі́льна-тра́ктарнымі
М. аўтамабі́льна-тра́ктарным аўтамабі́льна-тра́ктарнай аўтамабі́льна-тра́ктарным аўтамабі́льна-тра́ктарных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

са́нна-тра́ктарны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. са́нна-тра́ктарны са́нна-тра́ктарная са́нна-тра́ктарнае са́нна-тра́ктарныя
Р. са́нна-тра́ктарнага са́нна-тра́ктарнай
са́нна-тра́ктарнае
са́нна-тра́ктарнага са́нна-тра́ктарных
Д. са́нна-тра́ктарнаму са́нна-тра́ктарнай са́нна-тра́ктарнаму са́нна-тра́ктарным
В. са́нна-тра́ктарны (неадуш.)
са́нна-тра́ктарнага (адуш.)
са́нна-тра́ктарную са́нна-тра́ктарнае са́нна-тра́ктарныя (неадуш.)
са́нна-тра́ктарных (адуш.)
Т. са́нна-тра́ктарным са́нна-тра́ктарнай
са́нна-тра́ктарнаю
са́нна-тра́ктарным са́нна-тра́ктарнымі
М. са́нна-тра́ктарным са́нна-тра́ктарнай са́нна-тра́ктарным са́нна-тра́ктарных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

трактарабудава́нне, ‑я, н.

Галіна машынабудаўнічай прамысловасць якая вырабляе трактары і трактарныя рухавікі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тра́ктарны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да трактара, прызначаны для трактара. Трактарны рухавік. Трактарны генератар. // Які прыводзіцца ў рух пры дапамозе трактара. Трактарныя граблі. Трактарная сеялка. // Які выконваецца пры дапамозе трактара. Трактарныя работы. Трактарная сяўба. // Які мае адносіны да работы на трактары. Трактарная брыгада. // Прызначаны для вырабу трактароў. Трактарны завод.

•••

Трактарная калона гл. калона.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сенажа́ць, ‑і, ж.

1. Травастой; месца, дзе расце трава на сена; луг. Касіць сенажаці. □ Жанкі жалі сярпамі жыта, а мужчыны дакошвалі купістую сенажаць. Чорны. Пахнуць сенажаці звялаю травою. Астрэйка. Па абодва бакі дарогі ляжала скошаная сенажаць. Чарнышэвіч. // Месца касьбы. [Алег] разам з.. [хлопчыкамі] ездзіў на сенажаць, наглядаў, як працавалі трактарныя сенакасілкі, ганяў на начлег калгасных коней, хадзіў на рыбалку. Гамолка.

2. Пара, калі пачынаюць касіць. Рыхтаваліся да сенажаці. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раз’е́хацца, ‑едуся, ‑едзешся, ‑едзецца; зак.

1. Пакінуць месца свайго знаходжання, ад’язджаючы ў розныя месцы — пра ўсіх, многіх. Госці раз’ехаліся, і Казімір Рэклайціс .. стаў жыць адзін, праводзячы час з парабкамі. Пестрак. МТС мае ўжо два дзесяткі трактараў, заўтра будуць створаны трактарныя брыгады, пад вечар яны раз’едуцца ў калгасы. Хадкевіч. // Ад’ехаць адзін ад дру гога ў розныя бакі. Каля дванаццатай гадзіны натоўп заўважыў, што некалькі коннікаў Чырвонай Арміі ці[шк]ом выехалі на наберажную і раз’ехаліся скрозь па ёй. Чорны. // Разм. Перастаць жыць разам. Развіталіся турысты. Думалі — раз’едуцца ў розныя бакі жартаўнік і ціхая прыгажуня. Ды не... Гроднеў.

2. Праязджаючы па адным шляху насустрач адзін аднаму, размінуцца. Раз’ехацца на дарозе. // Не зачапіць, аб’ехаць адзін аднаго пры сустрэчы. Вулачка такая вузкая, што нельга раз’ехацца.

3. Разысціся, рассунуцца ў розныя бакі (пра што‑н. звязанае, складзенае і пад.). Хіба адзін падымеш воз, калі ён перакуліўся? А калі, барані бог, ён яшчэ і раз’ехаўся і яго трэба перакладаць? Чарнышэвіч. // Разысціся ў розныя бакі, слізгаючы на гладкай, коўзкай паверхні. Лось нават не страпянуўся, асеў толькі ніжэй на снег; раз’ехаліся ў бакі па лёдзе пад ім ногі... Пташнікаў.

4. Разм. Рассунуцца ў бакі, утварыўшы прамежак, праход. Аўтобус спыніўся, і пярэднія дзверцы нячутна і мякка раз’ехаліся. Адамчык.

5. Разм. Разваліцца, падрацца ад доўгага ўжытку. Крэсла раз’ехалася. □ І левы бот разявіў рот — Раз’ехаліся боты! Блатун.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)