таска́ть несов.
1. в разн. знач. цяга́ць; (волочить) валачы́;
таска́ть брёвна цяга́ць бярве́нне (бярвёны);
таска́ть за́ уши цяга́ць за ву́шы;
он е́ле но́ги таска́ет ён ледзь но́гі цяга́е (валачэ́);
2. (воровать) разг. цяга́ць, кра́сці;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
цяга́ць несов.
1. в разн. знач. таска́ть; (тянуть рывками — ещё) дёргать;
ц. бярве́нні — таска́ть брёвна;
ц. ваду́ са сту́дні — таска́ть во́ду из коло́дца;
ліса́ курэ́й цяга́е — лиса́ кур таска́ет;
пя́ты сезо́н паліто́ цягае́ — прост. пя́тый сезо́н пальто́ таска́ет;
ц. за валасы́ — таска́ть (дёргать) за во́лосы;
ц. па суда́х — таска́ть по суда́м;
2. (по земле) волочи́ть;
дзяўчы́нка цяга́е ху́стку па зямлі́ — де́вочка воло́чит плато́к по земле́;
◊ ледзь ногі ц. — едва́ (е́ле) но́ги волочи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ту́заць несов.
1. дёргать;
т. за вяро́ўку — дёргать за верёвку;
2. дёргать, тереби́ть, тормоши́ть, таска́ть, трепа́ть;
т. за валасы́ — дёргать (тереби́ть, тормоши́ть, таска́ть, трепа́ть) за во́лосы;
3. (о боли) дёргать;
4. перен., разг. дёргать
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
звалака́ць несов., в разн. знач. ста́скивать; стя́гивать; (волоком — ещё) увола́кивать; (красть — ещё) уноси́ть, таска́ть; см. звалачы́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кашта́н кашта́н, -на и (о древесине и собир.) -ну м.;
◊
таска́ть кашта́ны из огня́ цяга́ць кашта́ны з агню́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Тасќаць ’штурхаць’ (жлоб., акц., ЛА, 2), таска́цца ’штурхацца’ (рэч., ЛА, 2), таскану́ць ’штурхануць’ (рэч., ЛА, 2), сюды ж, відаць, таскатня́ ’перацягванне з аднаго месца на другое; хаджэнне па розных месцах, куды пасылаюць’ (Нас.). Укр. таска́ти ’цягаць’, дыял. таска́ть ’занадта хутка ехаць; гнаць (пра скаціну’; кідаць (што-небудзь цяжкае)’, рус. таска́ть ’цягаць’, польск. дыял. taskać ’тс’, taszczyć ’тс’ (з усх.-слав., Борысь, 628). Параўноўваючы з чэш. tasit ’сячы; вымаць з похваў’, славац. tasiť ’тс’, Махэк₂ (637) разглядае словы як вытворныя (т. зв. sk‑intensivum) ад кораня tes‑, параўн. чэш. tesat ’часаць’, гл. таксама Голуб-Ліер, 478; Голуб-Копечны, 380), гл. бел. часа́ць, цясля́р. Магчыма, роднасныя да літ. tąsýti ’цягаць’, якое з’яўляецца інтэратывам ад tę̃sti ’цягнуць’, ст.-інд. táskaraḥ ’рабаўнік, злодзей’, з і.-е. *ten‑ ’цягнуць’ (ЕСУМ, 5, 525–526; Чарных, 2, 229; Фасмер, 4, 26). Малаверагодна вывядзенне са страчанага *taska ’мяшок, сумка’, параўн. ст.-в.-ням. tasca, італ. tasca і пад. (Абаеў, Этимология–1966, 244).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
волочи́ть несов.
1. (таскать) валачы́ць, цяга́ць;
2. (тащить) валачы́, цягну́ць;
3. техн. валачы́ць;
волочи́ть про́волоку валачы́ць дрот;
◊
едва́ волочи́ть но́ги ледзь цяга́ць но́гі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
кашта́н I, -на, (о древесине и собир.) -ну м. кашта́н;
○ ко́нскі к. — ко́нский кашта́н;
◊ дастава́ць ~ны — з агню́ таска́ть кашта́ны из огня́
кашта́н II м. (о масти лошади) кау́рый
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
таска́ться несов.
1. (тащиться по земле) цяга́цца; валачы́цца, валачы́ся;
2. (ходить без дела) разг. цяга́цца, валачы́цца, бадзя́цца;
3. разг. (ухаживать) цяга́цца, валачы́цца;
4. страд. цяга́цца; валачы́цца; кра́сціся; см. таска́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ту́зацца несов.
1. дёргаться;
2. разг. ма́яться, вози́ться;
пры́йдзецца цэ́лую вясну́ т. з плу́гам — придётся це́лую весну́ ма́яться (вози́ться) с плу́гом;
3. разг. (сцепившись в драке) таска́ть (дёргать) друг дру́га
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)