танчэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е; незак. (разм.).
Станавіцца танчэйшым, больш тонкім.
Лёд танчэе з краёў.
|| зак. патанчэ́ць, -э́ю, -э́еш, -э́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
танчэ́ць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
танчэ́ю |
танчэ́ем |
| 2-я ас. |
танчэ́еш |
танчэ́еце |
| 3-я ас. |
танчэ́е |
танчэ́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
танчэ́ў |
танчэ́лі |
| ж. |
танчэ́ла |
| н. |
танчэ́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
танчэ́й |
танчэ́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
танчэ́ючы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
танчэ́ць несов., разг. тонча́ть, утонча́ться, станови́ться то́ньше
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
танчэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; незак.
Разм. Станавіцца тонкім або больш тонкім. Паступова вяроўка танчэла і заканчвалася тоненькім пяньковым хвосцікам з дзесяткамі вузельчыкаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
тонча́ть несов., разг. танчэ́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тане́ць несов., обл., см. танчэ́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
тане́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Абл. Танчэць. Лейкі цягнуць з-пад лубу Жывіцу густую, І, здаецца, Ствалы пачынаюць танець. Свірка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
утонча́ться
1. танчэ́ць, патанча́цца;
2. перен. выто́нчвацца;
3. страд. патанча́цца, выто́нчвацца; см. утонча́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
◎ Пляхотка, плелотка ’вельмі зношаная кашуля’ (Юрч.), ’парваная ануча’ (Нас.), ’пялёнка’ (Бяльк., Растарг.), пляхоцце, пяяхоцырі, пляхоцінка ’рвань, старызна’ (Нас.: Юрч. СНЛ), пляхотнік ’абадранец’ (Юрч. СНЛ). Рус. цвяр., пск. плелотка, плёхаюцца Унучка, рызман’, смал. ’пялёнка’; славен. s‑plehano blago ’зношаная рэч’, s‑plichciti ’знасіць, зрабіць танчэйшым’, ’ссохнуцца, змарнець (пра чалавека)’, харв. plejati ’ліць’, ’удараць’, макед. плеска ’танчэць’. Да прасл. *plek‑sa‑łi і plekskati ’таўчы’ > *plexali (Бязлай–Сной, 3, 53), гл. гіляхh плёхаць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)