сялі́ба, -ы, мн. -ы, -лі́б, ж.
Населены пункт у сельскай мясцовасці (паселішча, сяло і пад.).
|| прым. сялі́бны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Сялі́ба
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
Сялі́ба |
| Р. |
Сялі́бы |
| Д. |
Сялі́бе |
| В. |
Сялі́бу |
| Т. |
Сялі́бай
Сялі́баю |
| М. |
Сялі́бе |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сялі́ба
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
сялі́ба |
сялі́бы |
| Р. |
сялі́бы |
сялі́б |
| Д. |
сялі́бе |
сялі́бам |
| В. |
сялі́бу |
сялі́бы |
| Т. |
сялі́бай
сялі́баю |
сялі́бамі |
| М. |
сялі́бе |
сялі́бах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сялі́ба ж. селе́ние ср., поселе́ние ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сялі́ба, ‑ы, ж.
Населены пункт у сельскай мясцовасці (пасёлак, сяло і пад.). О, дзядзька спосабаў меў многа Даняць праціўніка малога! Пайсці ў грыбы ці ў тую ж рыбу, Або паехаць у сялібу Ці ў млын малоць на хлеб збажынку. Колас. Хаты ішлі з сялібы аж да самай невялічкай рэчкі Проні, паабапал якой раскідаліся лазні ды гумнішчы, а далей — нешырокае поле з межамі, узгоркамі, раўчакамі. Каваль. [Кастусь:] — З якое вы, дзядзька, сялібы? Відаць, заблудзіліся вы?.. Калачынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сялі́ба ’населены пункт у сельскай мясцовасці (пасёлак, сяло і пад.)’ (ТСБМ), ’двор, месца з жылым памяшканнем і прыналежнымі да яго пабудовамі і агародам’, ’жытло, дамоўка’, ’пасяленне’ (Ласт.), ’селішча’, ’месца пасялення’ (Мядзв., Шн. 2, Нік., Оч., Сержп. Прымхі), ’сядзіба’ (Касп., Сцяшк., Сл. ПЗБ, Яшк., Бяльк.), сялі́бішча ’месца, дзе была сядзіба’ (Сл. ПЗБ). Да сяліць, па ўзору сядзіба (гл.) з суф. ‑іба, якому прыпісваецца балтыйскае паходжанне, гл. Лаўчутэ, Балтизмы, 130; Мартынаў, SlW, 66 і інш.; параўн. больш раннія формы сялі́дба (сели́дба) ’будоўля’ (Нас., Шымк. Собр.), ст.-бел. сели́дьба ’пасяленне’ (Козыраў, Очерки, 171), рус. наўг., пск. сели́тьба ’сядзіба’, макед. сели́дба ’перасяленне’ і пад., селідзе́бнэ ’вялікі прысядзібны ўчастак’ (лун., Выг.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ко́тлішча, -а, н. (разм.).
1. Месца жыхарства, сяліба.
Ён і цяпер на дзедавым котлішчы сядзіць.
2. перан. Род, сям’я.
Благі хлопец, як і ўсё іх к.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дзяко́ў, ‑ова.
Які належыць дзяку. Дзякова сяліба.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ко́дла, -а, мн. -ы, -аў, н. (разм.).
1. Дом, сяліба.
2. Сям’я, род.
Сусед прыехаў з усім сваім кодлам.
3. перан. Група людзей, аб’яднаных чым-н. (пагард.).
Варожае к.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
селе́ние ср. сяло́, -ла́ ср.; сялі́ба, -бы ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)