сычу́г, -а́, м.
1. Адзін з аддзелаў страўніка жвачных жывёл.
2. Страва з фаршыраванага каровінага страўніка.
|| прым. сычу́жны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сычу́г
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
сычу́г |
сычугі́ |
| Р. |
сычуга́ |
сычуго́ў |
| Д. |
сычугу́ |
сычуга́м |
| В. |
сычу́г |
сычугі́ |
| Т. |
сычуго́м |
сычуга́мі |
| М. |
сычугу́ |
сычуга́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
сычу́г, -га́ м., анат. сычу́г
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сычу́г
1. анат. сычу́г, -га́ м.;
2. кул. рубе́ц, -бца́ м.; кіндзю́к, -ка м.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сычу́г, ‑а, м.
Адзін з аддзелаў страўніка жвачных жывёл.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сычу́г ’адзін з аддзелаў страўніка жвачных жывёл’ (ТСБМ; б.-каш., ст.-дар., пін., Жыв. св.), сычу́к ’страўнік цяляці-сысуна’ (шуміл., Сл. ПЗБ). Укр. сичу́г ’тс’, рус. сычу́г ’тс’. Лічыцца запазычаннем з цюрк., параўн. куман. suzug ’кішка, вантробы’, кыпч. sučuk ’каўбаса’, тур. sudžuk ’тс’; гл. Фасмер, 3, 822 з аглядам літ-ры. Трубачоў (Дополн., там жа; ВЯ, 1960, 3, 68) узводзіць да рус. сы́тить ’сыціць, насычаць’ (гл. сыта), прыводзячы семантычныя паралелі ням. Lab, Labmagen ’сычуг’: laben ’цешыць, даваць асалоду’, асец. axsœn ’сычуг’, axsyn ’стварожваць’; сюды ж сычу́жны (сыр), сычу́жына ’сычужны фермент’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Трэ́нбух ‘сычуг’, перан. ‘жывот’, ‘страўнік’ (Мат. Гом.). Да трыбу́х (гл.) з другаснай назалізацыяй, мажліва, пад уплывам ід. trémbuch, trélbuch ‘трыбух’, суаднесеных з ням. Bauch ‘жывот, страўнік; чэрава’ (Астравух, Ідыш-бел. сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)