сцярпе́ць, сцярплю́, сце́рпіш, сце́рпіць; сцярпі́м, сцерпіце́, сцярпя́ць; сцярпі́; зак., што.

Цярпліва вынесці, вытрымаць што-н.

С. абразу.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сцярпе́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. сцярплю́ сцярпі́м
2-я ас. сцярпі́ш сцерпіце́
3-я ас. сцярпі́ць сцярпя́ць
Прошлы час
м. сцярпе́ў сцярпе́лі
ж. сцярпе́ла
н. сцярпе́ла
Загадны лад
2-я ас. сцярпі́ сцярпі́це
Дзеепрыслоўе
прош. час сцярпе́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сцярпе́ць сов.

1. (терпеливо отнестись к чему-л.) стерпе́ть, снести́;

с. кры́ўду — стерпе́ть (снести́) оби́ду;

2. (воздержаться от чего-л) утерпе́ть, вы́терпеть;

не ~пе́ў і расказа́ў усі́м — не утерпе́л (не вы́терпел) и всем рассказа́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сцярпе́ць, сцярплю, сцярпіш, сцярпіць; сцярпім, сцерпіце, сцярпяць; зак., што.

Вынесці, вытрымаць (што‑н. цяжкае, непрыемнае). Сцярпець абразу. □ Андрэйка прыціснуўся да плота, балюча апёк крапівой лоб, але сцярпеў, нават не зварухнуўся. Ваданосаў. Сэрца бацькоў не магло сцярпець такога дзіцячага гора. Маўр. // без дап. (звычайна з адмоўем «не»). Стрымацца, утрымацца (ад якіх‑н. дзеянняў, слоў). [Міхась:] — Натура ўжо гэткая: ніколі не сцярплю, па вачах праўдай хвастану. Савіцкі. // каму. Змаўчаць, саступіць каму‑н. Гэты ножык у Піліпкавага бацькі, можа, яшчэ ў партызанах быў. Таму Піліпка і не сцярпеў Алесю. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сце́рпець сов., см. сцярпе́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

снести́II сов. зне́сці, перане́сці; (стерпеть) сцярпе́ць;

снести́ оби́ду зне́сці (сцярпе́ць) кры́ўду;

мо́лча снести́ оскорбле́ние мо́ўчкі зне́сці (сцярпе́ць) знява́гу.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стерпе́ть сов. сцярпе́ць, стрыва́ць, вы́трываць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́трываць, -аю, -аеш, -ае; зак.

1. што. Цярпліва перанесці (боль, пакуты і пад.); выцерпець.

2. без дап. Праявіць вытрымку, сцярпець.

Не в. і ўмяшацца ў размову.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заўры́мсціць

‘цярпліва вытрываць, сцярпець

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. заўры́мшчу заўры́мсцім
2-я ас. заўры́мсціш заўры́мсціце
3-я ас. заўры́мсціць заўры́мсцяць
Прошлы час
м. заўры́мсціў заўры́мсцілі
ж. заўры́мсціла
н. заўры́мсціла
Загадны лад
2-я ас. заўры́мсці заўры́мсціце
Дзеепрыслоўе
прош. час заўры́мсціўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сдю́жить сов., прост.

1. зду́жаць;

2. (выдержать) вы́трымаць, сцярпе́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)