схо́дка, -і, ДМ -дцы, мн. -і, -дак, ж.
1. Тое, што і сход (у 3 знач.; уст., цяпер неадабр.).
2. Збор людзей з якой-н. мэтай.
С. сяброў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
схо́дка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
схо́дка |
схо́дкі |
| Р. |
схо́дкі |
схо́дак |
| Д. |
схо́дцы |
схо́дкам |
| В. |
схо́дку |
схо́дкі |
| Т. |
схо́дкай
схо́дкаю |
схо́дкамі |
| М. |
схо́дцы |
схо́дках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
схо́дка ж., в разн. знач. схо́дка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
схо́дка ж. сход, род. схо́ду м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
схо́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.
Разм.
1. У дарэвалюцыйнай Расіі — сход прадстаўнікоў сельскай абшчыны. // Рэвалюцыйны сход рабочых, студэнтаў і інш. За горадам была падпольная сходка, на якую паліцыя па нечым даносе зрабіла аблаву. Мурашка.
2. У Беларусі ў канцы 19 — пачатку 20 стст. — назва нізавой (цэхавай) сацыял-дэмакратычнай ячэйкі, якая аб’ядноўвала рабочых (рамеснікаў) адной прафесіі.
3. Наогул — збор людзей з якой‑н. мэтай. Увечары Марына Паўлаўна ў апошні раз ішла на сходку жаночага гуртка. Зарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сха́дзка, сха́жка ’сходка; згода, стачка’ (Нас.), сха́цка ’сяброўства’ (Сцяшк. Сл.), схажа́цца ’схадзіцца, пагаджацца’ (там жа), ст.-бел. схадзка, схажка, схадка ’збор, сходка, сустрэча, спатканне’ (Ст.-бел. лексікон). З польск. schadzka ’тс’ (Карскі, Белорусы, 149; Булыка, Лекс. запазыч., 38), апошняе ад schadzać (< chadzać ’хадзіць, бываць’, Борысь, 540); пад польскім уплывам фанетычна адаптаваны формы, параўн. хаджаць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Мітынг ’масавы сход’ (ТСБМ), мі́цінг ’сход, сходка’ (Бяльк.). Праз рус. мову (Крукоўскі, Уплыў, 77) з англ. meeting ’сход, сустрэча’ (Фасмер, 2, 629).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
збо́рня, ‑і, ж.
Разм.
1. Сход, сходка; зборышча. Зборня ўнялася і перайшла да звычайных разважанняў, жартаў, смеху і піскаў. Гартны.
2. Уст. Памяшканне, дзе адбываліся сходы грамады; зборная. На ганку перад зборняю спаткаў Лабановіча валасны стораж дзед Піліп. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
збо́рня ж., уст., разг.
1. собра́ние ср., сход м., схо́дка;
2. (помещение) собра́ние ср.;
3. посиде́лки мн.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
дано́с, ‑у, м.
Тайнае паведамленне уладам, начальству аб чыіх‑н. недазволеных, процізаконных дзеяннях. — На вас данёс, валасны старшыня Язэп Брыль! Сам асабіста хадзіў да станавога прыстава з даносам! Колас. — За горадам была падпольная сходка, на якую паліцыя па нейчым даносе зрабіла аблаву. Мурашка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)