суддзя́

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. суддзя́ су́ддзі
суддзі́
Р. суддзі́ су́ддзяў
Д. суддзі́ су́ддзям
В. суддзю́ су́ддзяў
Т. суддзёй
суддзёю
су́ддзямі
М. суддзі́ су́ддзях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

суддзя́, -і́, мн. су́ддзі і (з ліч. 2, 3, 4) суддзі́, -я́ў, м.

1. Службовая асоба ў органах суда, якая выносіць прыгавор па судовай справе.

Народны с.

2. Чалавек, які судзіць (у 1 знач.).

Я табе не с.

3. У спорце: той, хто судзіць якое-н. спаборніцтва, гульню.

С. міжнароднай катэгорыі.

|| прым. судзе́йскі, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

суддзя́ м., в разн. знач. судья́;

наро́дны с. — наро́дный судья́;

ты не с. ў гэ́тай спра́ве — ты не судья́ в э́том де́ле;

с. пе́ршай катэго́рыіспорт. судья́ пе́рвой катего́рии

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

суддзя́, ‑і; мн. суддзі, ‑яў; м.

1. Службовая асоба ў органах суда, якая выносіць прыгавор па судовай справе. Народны суддзя. Міравы суддзя. □ Чыкілевіч успомніў адно здарэнне па судзе, паставіў сябе на месца таго падсуднага, якога асудзіў суддзя. Колас. Джыавані не ведаў, што дні праз тры пасля яго суда тую дзяўчыну таксама прывялі ў суд, праўда, не да таго суддзі, які судзіў Джыавані. Лынькоў.

2. У спорце — той, хто судзіць якое‑н. спаборніцтва, гульню. Сам суддзя аслупянеў — Вырашыць не можа: Гол ці не? Гілевіч.

3. Чалавек, які выказвае якое‑н. суджэнне, думку, вывад пра што‑н. або дае ацэнку каму‑, чаму‑н. Лёдзя не раз заўважала, як людзі чамусьці тушуюцца перад бацькам і, калі спрачаюцца між сабою, звычайна бяруць яго за суддзю. Карпаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Суддзя́ ’службовая асоба ў судзе, якая выносіць прыгавор’, ’чалавек, які выказвае суджэнне, думку’ (ТСБМ, Байк. і Некр., Шымк. Собр.), судзья́, судзя́суддзя; хто знеслаўляе, ганьбіць’ (Сл. ПЗБ), судзья́суддзя’ (ТС), ст.-бел. судья ’тс’ (XIV ст., КГС). Укр. суддя́, рус. судья́, стараж.-рус. судіꙗ, суди, судии, ст.-польск. sędziá, чэш. sudí, серб.-харв. су́дија, славен. sọdij, балг. съдия́, макед. судија, ст.-слав. сѫди, сждии. Прасл. *sǫdьji — назва выканаўцы дзеяння ад *sǫditi, гл. судзіць (Борысь, 542).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

суддзя́-фікса́тар

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. суддзя́-фікса́тар су́ддзі-фікса́тары
Р. суддзі́-фікса́тара су́ддзяў-фікса́тараў
Д. суддзі́-фікса́тару су́ддзям-фікса́тарам
В. суддзю́-фікса́тара су́ддзяў-фікса́тараў
Т. суддзёй-фікса́тарам
суддзёю-фікса́тарам
су́ддзямі-фікса́тарамі
М. суддзі́-фікса́тару су́ддзях-фікса́тарах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

суддзя́-фікса́тар м., спорт. судья́-фикса́тор

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

арбі́тр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Суддзя, пасрэднік у спрэчках не судовага характару; трацейскі суддзя.

2. Суддзя ў некаторых відах спартыўных спаборніцтваў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

судзе́йскі гл. суддзя.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

су́ддзе

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. су́ддзе
Р. су́ддзя
Д. су́ддзю
В. су́ддзе
Т. су́ддзем
М. су́ддзі

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)