стро́йнасць

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне

адз.
Н. стро́йнасць
Р. стро́йнасці
Д. стро́йнасці
В. стро́йнасць
Т. стро́йнасцю
М. стро́йнасці

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

стро́йнасць ж.

1. стро́йность;

2. стро́йность, сла́женность;

1, 2 см. стро́йны

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

стро́йнасць, ‑і, ж.

Уласцівасць стройнага. І ў той меры, у якой вызвалялася .. [Люба] з-пад сваёй агіднай адзежы, выступала стройнасць яе цела ў вялікай гармоніі з яе тварам. Чорны. Уся работа ў маёнтку страціла сваю стройнасць і парадак. Ні пан, ні эканом не цікавіліся, як працуюць парабкі. Чарнышэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стро́йны, -ая, -ае.

1. Прыгожа і прапарцыянальна складзены, з прыгожай фігурай.

С. юнак.

С. стан.

2. Правільна і роўна размешчаны.

Стройныя рады прысад.

3. 3 правільнымі суадносінамі паміж часткамі; паслядоўны.

Стройнае гучанне аргана.

С. хор галасоў.

|| наз. стро́йнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

стро́йность

1. згра́бнасць, -ці ж.; стро́йнасць, -ці ж.;

2. зла́джанасць, -ці ж., стро́йнасць, -ці ж.;

3. стро́йнасць, -ці ж.; см. стро́йный;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

гра́цыя, -і, ж.

1. Стройнасць, прыгажосць у рухах цела, позе.

2. мн. -і, -цый. Від карсета — жаночы эластычны шырокі пояс, які ахоплівае торс і падтрымлівае грудзі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

анса́мбль, -я, мн. -і, -яў, м.

1. Зладжанасць, стройнасць частак адзінага цэлага, а таксама само такое цэлае.

Архітэктурны а.

2. Калектыў, адпаведны склад спевакоў, музыкантаў і пад.

А. песні і танца.

|| прым. анса́мблевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

закруглі́ць, -углю́, -у́гліш, -у́гліць; -у́глены; зак., што.

1. Зрабіць круглым ці больш круглым.

З. вугал.

2. перан. Прыдаць стройнасць і закончанасць.

З. фразу.

3. перан. Скончыць, завяршыць (разм.).

З. год з добрымі вытворчымі паказчыкамі.

|| незак. закругля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. закругле́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

лакані́зм, ‑у, м.

Гранічная і дакладная сцісласць (выказвання, выражэння). Лаканізм апісання. □ Лаканізм уступу, яго дзелавы тон падкрэслівае пашыранасць апісанага факта. У. Калеснік. Лепшым байкам.. [Крапівы] уласцівы выразнасць ідзі, стройнасць кампазіцыйнага рашэння, лаканізм формы. Гіст. бел. сав. літ.

[Грэч. lakonismos.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расплы́сціся і расплы́цца, -плыву́ся, -плыве́шся, -плыве́цца; -плывёмся, -плывяце́ся, -плыву́цца; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Паплысці ў розныя бакі.

Гусі расплыліся па возеры.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Разысціся пад уздзеяннем вільгаці, вады.

Літары расплыліся, нічога нельга разабраць.

3. перан. Страціць выразнасць ліній, абрысаў.

У цемрадзі расплыліся абрысы гор.

4. перан. Распаўнець, страціць стройнасць фігуры (разм.).

Р. на старасці гадоў.

5. З’явіцца на твары (пра ўсмешку).

На твары расплылася лагодная ўсмешка.

|| незак. расплыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)