станда́рт
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
станда́рт |
станда́рты |
| Р. |
станда́рту |
станда́ртаў |
| Д. |
станда́рту |
станда́ртам |
| В. |
станда́рт |
станда́рты |
| Т. |
станда́ртам |
станда́ртамі |
| М. |
станда́рце |
станда́ртах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
нарматы́ўны, -ая, -ае.
1. гл. нарматыў.
2. Які вызначае норму, стандарты, правілы.
Нарматыўная граматыка.
|| наз. нарматы́ўнасць, -і, ж. (да 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
нарматы́ўны, ‑ая, ‑ае.
1. Спец. Які мае адносіны да нарматыву, з’яўляецца нарматывам.
2. Які вызначае норму, стандарты, правілы. Нарматыўная граматыка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тэхналагі́чны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да тэхналогіі (у 1 знач.), звязаны са спосабамі і метадамі прамысловай апрацоўкі матэрыялаў, вырабаў. Тэхналагічная лабараторыя. Тэхналагічныя патрабаванні.
2. Звязаны з апрацоўкай вырабаў па строга ўстаноўленай тэхналогіі. Тэхналагічныя стандарты новай сталі.
•••
Тэхналагічны працэс — працэс апрацоўкі і перапрацоўкі матэрыялу па строга ўстаноўленай тэхналогіі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
станда́рт, ‑у, М ‑рце, м.
1. Прынятыя за аснову ўзор, мадэль, эталон, якім павінна адпавядаць што‑н. сваім намерам, формай, якасцю і пад. Дзяржаўны стандарт. // Ідэальны, узорны экземпляр. Бялявая галава была пастрыжана «пад бокс» і прылізана на прабор, вочы — светла-блакітныя, па стандарту арыйскай расы. Брыль. // Аднастайная, тыпавая форма арганізацыі, ажыццяўлення чаго‑н. Выпрацаваны стандарт выпрабавання металу.
2. Нарматыўна-тэхнічны дакумент, якім вызначаюцца адзінкі велічынь, тэрміны і іх азначэнні, патрабаванні да прадукцыі, вытворчых працэсаў і г. д. Стандарты на харчовыя прадукты.
3. перан. Тое, што не мае ў сабе нічога арыгінальнага, своеасаблівага; шаблон, трафарэт. Узнік сцэнічны стандарт «жалезабетоннага камісара», у якім вельмі мала было агульначалавечага. «Маладосць».
•••
Залаты стандарт — форма арганізацыі капіталістычнага грашовага абароту, пры якой існаваў размен банкнотаў на залатыя манеты, залатыя зліткі ці на замежную валюту.
[Англ. standard.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)