стальны́
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
стальны́ |
стальна́я |
стально́е |
стальны́я |
| Р. |
стально́га |
стально́й
стально́е |
стально́га |
стальны́х |
| Д. |
стально́му |
стально́й |
стально́му |
стальны́м |
| В. |
стальны́ (неадуш.)
стально́га (адуш.) |
стальну́ю |
стально́е |
стальны́я (неадуш.)
стальны́х (адуш.) |
| Т. |
стальны́м |
стально́й
стально́ю |
стальны́м |
стальны́мі |
| М. |
стальны́м |
стально́й |
стальны́м |
стальны́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
стальны́, -а́я, -о́е.
1. гл. сталь.
2. Пра колер: светла-шэры з адлівам.
Касцюм стальнога адцення.
3. перан. Вельмі моцны, дужы, непахісны (высок.); які выражае цвёрдасць, рашучасць.
Стальныя мускулы.
Стальная воля.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стальны́ в разн. знач. стально́й;
с. дрот — стальна́я про́волока;
с. ко́лер — стально́й цвет;
~на́я каго́рта — стальна́я кого́рта;
~на́я во́ля — стальна́я во́ля
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стальны́, ‑ая, ‑ое.
1. Які мае адносіны да сталі, звязаны з апрацоўкай і збытам сталі. Завод спецыялізуецца па стальному ліццю. «Маладосць». // Зроблены са сталі. Стальны нож. □ [Танк] закружыўся на адной гусенічнай стальной стужцы і задыміў. Машара. Заўтра выйду на золку Я да рэек стальных і сустрэну сяброўку Між людзей дарагіх. Прыходзька.
2. Падобны колерам на сталь, светла-шэры з адлівам. Пані Свідэрская ўся аж скаланулася, заўважыўшы ў .. [вачах незнаёмага] стальны, бязлітасны бляск. Паслядовіч. Вада ў рэчцы як бы пагусцела і пабыла стальны адліў. Карпаў.
3. перан. Моцны, дужы. Стальныя мускулы. □ Ён [дзяцел] стальную Дзюбу мае, Караедаў Ён знішчае. Дзеружынскі. [Дым:] — На лабавых, казаў .. [камандзір звяна], можа весці бой толькі сапраўдны знішчальнік са стальнымі нервамі. Алешка. // Стойкі, непахісны. Стальная кагорта. □ Да бою ўстаюць каталонцы, Стальныя ідуць батальёны. Купала. Камсамольцы, арлы маладыя, Непакорны, адважны народ. Сілай — мужныя, воляй — стальныя, — Мы гатовы ва ўсякі палёт. Тарас. // Які выражае цвёрдасць, рашучасць. — Што ж ты, Рытачка, рабіла? — панізіўшы голас, у якім зазвінелі стальныя ноткі, запытаўся Валодзя. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сталь, -і, ж.
Цвёрды коўкі метал серабрыста-шэрага колеру, які з’яўляецца сплавам жалеза з вугляродам і іншымі дабаўкамі.
○
Нержавеючая сталь — сталь, устойлівая супраць карозіі.
|| прым. стальны́, -а́я, -о́е і сталёвы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стальны, сталёвы
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стально́й в разн. знач. стальны́, сталёвы;
стальна́я про́волока стальны́ (сталёвы) дрот;
стально́й цвет стальны́ ко́лер;
стальна́я кого́рта стальна́я каго́рта;
стальна́я во́ля стальна́я во́ля.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бо́р
‘стальны свердзел’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
бо́р |
бо́ры |
| Р. |
бо́ра |
бо́раў |
| Д. |
бо́ру |
бо́рам |
| В. |
бо́р |
бо́ры |
| Т. |
бо́рам |
бо́рамі |
| М. |
бо́ры |
бо́рах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
распла́ў, -пла́ву м., спец. распла́в;
стальны́ р. — стально́й распла́в
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)