спра́ўнасць
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 3 скланенне
|
адз. |
| Н. |
спра́ўнасць |
| Р. |
спра́ўнасці |
| Д. |
спра́ўнасці |
| В. |
спра́ўнасць |
| Т. |
спра́ўнасцю |
| М. |
спра́ўнасці |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
спра́ўнасць ж.
1. испра́вность;
2. ло́вкость, расторо́пность;
1, 2 см. спра́ўны 1, 3
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спра́ўнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць і стан спраўнага. Камісар паслаў на мост сапёра, загадаўшы ўважліва агледзець яшчэ раз спраўнасць мініравання. Лынькоў. [Сярго:] Вінтоўкі ў спраўнасці? Патроны ёсць? Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
спра́ўны, -ая, -ае.
1. Без пашкоджанняў, прыгодны для карыстання.
Спраўная машына.
С. матор.
2. Які знаходзіцца ў добрым стане; добры.
Спраўная гаспадарка.
С. конь.
3. Старанны, добрасумленны.
С. гаспадар.
4. Удалы, кемлівы.
С. хлопец.
|| наз. спра́ўнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
испра́вность спра́ўнасць, -ці ж.;
в испра́вности цэ́лы, спра́ўны, непашко́джаны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
изворо́тливость выкру́тлівасць, -ці ж.; спры́тнасць, -ці ж., спра́ўнасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
исполни́тельность стара́ннасць, -ці ж., спра́ўнасць, -ці ж., акура́тнасць, -ці ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Звага́ ’спрыт, спраўнасць’ (Нас.) Рус. смал. зва́га ’павага’, укр. зва́га ’рашучасць, смеласць’. Як і адвага (гл.), павага, увага да кораня вага (гл.) з прэфіксам з‑, хутчэй назоўнік на базе прэфіксальнага дзеяслова зважаць ’звяртаць увагу’ з чаргаваннем зычнага.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
непако́й, ‑ю, м.
1. Стан душэўнай трывогі, хвалявання, выкліканы чым‑н. Дні трывог, страху і непакою пачаліся для дзеда Талаша і яго сям’і. Колас. Непакой за лёс разведчыкаў ахапіў усю роту. Васілёнак. З надыходам восені ўсё з большым непакоем заглядваў Шыманскі на малочную ферму. Дуброўскі.
2. Турботы, клопаты. Мой непакой за спраўнасць ахоўвання межаў радзімы развеяўся [на заставе] вельмі хутка. Брыль. Смокча душу балючы непакой: як.. [сын] там ходзіць ці бегае, з кім, дзе, чаго? Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ма́каўка, ‑і, ДМ ‑каўцы; Р мн. ‑кавак; ж.
1. Плод маку — каробачка, дзе знаходзіцца насенне.
2. Разм. Купал царквы. У Навагранах камяніцы, а касцёл такі, што як захочаш зірнуць на яго макаўку, дык шапка падае з галавы. Сабаленка.
3. Верхняя частка, вяршыня чаго‑н. Удалечыні цямнілася макаўка вадакачкі. Алешка. Звярнулі браты на лясную сцежачку, мінулі дуб з сухой макаўкай. С. Александровіч.
4. Верхняя частка галавы. Уладзімір Верамейчык, пасунуўшы вушанку на самую макаўку галавы, разам з механікам дзелавіта, па-гаспадарску правярае спраўнасць тэхнікі. Дуброўскі.
5. Канец кораня конскага хваста.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)