слыхавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. слыхавы́ слыхава́я слыхаво́е слыхавы́я
Р. слыхаво́га слыхаво́й
слыхаво́е		 слыхаво́га слыхавы́х
Д. слыхаво́му слыхаво́й слыхаво́му слыхавы́м
В. слыхавы́ (неадуш.)
слыхаво́га (адуш.)		 слыхаву́ю слыхаво́е слыхавы́я (неадуш.)
слыхавы́х (адуш.)
Т. слыхавы́м слыхаво́й
слыхаво́ю		 слыхавы́м слыхавы́мі
М. слыхавы́м слыхаво́й слыхавы́м слыхавы́х

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

слыхавы́ слухово́й

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

слыхавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае адносіны да слыху (у 1 знач.). Слыхавыя органы. Слыхавое ўспрыманне. // Які ажыццяўляецца пры дапамозе слыху. Слыхавая сувязь. Слыхавы дыктант. // Які звязан з успрыманнем гучання мастацкага твора. У вершы [М. Танка «Канцэрт у сене»] што ні радок, то пэўны, адметны слыхавы вобраз. Рагойша.

2. Які служыць для слухання, дае магчымасць слухаць. Слыхавы апарат. Слыхавая трубка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

слых, -у, м.

1. Адно з пяці знешніх пачуццяў, якое дае магчымасць успрымаць гукі.

Органы слыху.

2. Здольнасць правільна ўспрымаць і аднаўляць музычныя гукі.

Абсалютны с.

Падбіраць музыку на слых.

3. Вестка, гаворка пра каго-н., звычайна нічым яшчэ не падмацаваная.

Сярод людзей пра гэта пайшоў нядобры с.

◊

Ні слыху ні дыху (разм.) — няма ніякіх вестак.

|| прым. слыхавы́, -а́я, -о́е (да 1 і 2 знач.).

Слыхавыя органы.

С. апарат.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

зро́кава-слыхавы́

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зро́кава-слыхавы́ зро́кава-слыхава́я зро́кава-слыхаво́е зро́кава-слыхавы́я
Р. зро́кава-слыхаво́га зро́кава-слыхаво́й
зро́кава-слыхаво́е		 зро́кава-слыхаво́га зро́кава-слыхавы́х
Д. зро́кава-слыхаво́му зро́кава-слыхаво́й зро́кава-слыхаво́му зро́кава-слыхавы́м
В. зро́кава-слыхавы́ (неадуш.)
зро́кава-слыхаво́га (адуш.)		 зро́кава-слыхаву́ю зро́кава-слыхаво́е зро́кава-слыхавы́я (неадуш.)
зро́кава-слыхавы́х (адуш.)
Т. зро́кава-слыхавы́м зро́кава-слыхаво́й
зро́кава-слыхаво́ю		 зро́кава-слыхавы́м зро́кава-слыхавы́мі
М. зро́кава-слыхавы́м зро́кава-слыхаво́й зро́кава-слыхавы́м зро́кава-слыхавы́х

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

слухово́й слыхавы́;

слухово́е окно́ да́хавае акно́;

слухово́й анализа́тор слыхавы́ аналіза́тар.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

перапо́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Тонкая плёнка, якая з’яўляецца перагародкай ці абалонкай у жывым арганізме. Плавальная перапонка.

•••

Барабанная перапонка — перапонка, якая аддзяляе знешні слыхавы праход ад сярэдняга вуха.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэфле́кс, ‑у, м.

1. Рэакцыя жывога арганізма на знешнія раздражненні. Зрокавы рэфлекс. Слыхавы рэфлекс.

2. Адценне колеру якога‑н. прадмета, якое ўзнікае пры адлюстраванні святла, што падае ад іншых асветленых прадметаў. І вочы паступова прывыклі да чырванаватых рэфлексаў ва ўсім наваколлі. Шыцік.

•••

Безумоўны рэфлекс — прыроджаны рэфлекс.

Умоўны рэфлекс — рэфлекс, выпрацаваны на працягу жыцця пры ўдзеле галаўнога мозга.

[Ад лац. reflexus — адлюстраванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тэст, -а, М -сце, мн. -ы, -аў, м.

1. Стандартнае заданне, якое прымяняецца для вызначэння разумовых здольнасцей, схільнасцей, ведаў, уменняў чалавека і іншых бакоў яго асобы.

Т. на інтэлектуальнае развіццё.

Т. ацэнкі матэматычных здольнасцей.

2. Пробныя ўздзеянні на арганізм для вывучэння розных фізіялагічных працэсаў у ім, а таксама для вызначэння функцыянальнага стану асобных органаў, тканак і арганізма ў цэлым.

Зрокавы, слыхавы т.

Т. на наяўнасць цяжарнасці.

3. У інфарматыцы: задача з вядомым рашэннем, прызначаная для праверкі правільнасці работы ЭВМ і яе праграмнага забеспячэння.

Т. для праверкі памяці ЭВМ.

|| прым. тэ́ставы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

апара́т, ‑а і ‑у, М ‑раце, м.

1. ‑а. Спецыяльны прыбор для выканання якой‑н. работы. Тэлефонны апарат. Даільны апарат. Фатаграфічны апарат. Тарпедны апарат.

2. ‑у. Сукупнасць органаў, якія выконваюць пэўную функцыю ў арганізме. Зрокавы апарат. Слыхавы апарат. Апарат кровазвароту.

3. ‑у. Сукупнасць дзяржаўных устаноў, якія абслугоўваюць пэўную галіну кіраўніцтва ці гаспадаркі. // Работнікі гэтых устаноў.

•••

Вестыбулярны апарат — орган у хрыбетных жывёлін і чалавека, які з’яўляецца часткай ўнутранага вуха і служыць для каардынацыі рухаў і захавання раўнавагі.

Дыфузійны апарат — апарат для атрымання шляхам дыфузіі каштоўных рэчываў з раздробненай сыравіны.

Касмічны апарат — спецыяльны апарат, прызначаны для палёту ў касмічнай прасторы.

Крытычны апарат — варыянты і заўвагі ў навуковым выданні літаратурнага ці гістарычнага тэксту.

Навуковы апарат — паказальнікі, каментарыі, бібліяграфія і пад. ў навуковым выданні.

[Ад лац. apparatus — абсталяванне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)