скарыста́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., каго-што.
Выкарыстаць каго-, што-н. для якой-н. справы; знайсці прымяненне каму-, чаму-н.
С. вольны час для падрыхтоўкі.
С. рукапісныя матэрыялы.
|| незак. скарысто́ўваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. скарыста́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скарыста́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
скарыста́ю |
скарыста́ем |
| 2-я ас. |
скарыста́еш |
скарыста́еце |
| 3-я ас. |
скарыста́е |
скарыста́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
скарыста́ў |
скарыста́лі |
| ж. |
скарыста́ла |
| н. |
скарыста́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
скарыста́й |
скарыста́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
скарыста́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
скарыста́ць (што) сов. испо́льзовать; воспо́льзоваться (чем); примени́ть, употреби́ть;
с. вы́падак — испо́льзовать слу́чай; воспо́льзоваться слу́чаем;
с. во́льны час — испо́льзовать свобо́дное вре́мя;
с. ве́ды — испо́льзовать (примени́ть) зна́ния;
с. таблі́цы — испо́льзовать (примени́ть) табли́цы, воспо́льзоваться табли́цами
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скарыста́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго-што.
Выкарыстаць каго‑, што‑н. для якой‑н. справы; знайсці прымяненне каму‑, чаму‑н. [Мірон:] — А колькі часу прайшло, пакуль .. [першабытны чалавек] надумаўся скарыстаць камень? Маўр. Трэба скарыстаць вопыт іншых заводаў, пераняць у іх лепшае. Карпаў. — Старую хату [Алесь] скарыстаў пад варыўню. Скрыпка. Доўга меркавалі, нарэшце вырашылі скарыстаць узрывальнікі ад гранаты Ф–1 ці ад снарадаў — якраз для міны зацяжнога дзеяння. Новікаў. [Максім:] — [Сяргею] з яго фігурай .. вельмі цяжка ўнікаць шпікоў у камандзіроўках. А камандзіроўкі нашы, лічы, нелегальныя. Дык ты лепш скарыстай яго тут на якой-небудзь працы. Машара. // Выкарыстаць каго‑, што‑н. у сваіх інтарэсах, для сябе. Аднойчы вечарам бязносай не было ў хаце, і Казік вырашыў скарыстаць яе адсутнасць. Чарнышэвіч. // Ужыць у сваёй працы. Скарыстаць у сваім артыкуле рукапісныя матэрыялы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
воспо́льзоваться сов. скарыста́ць, вы́карыстаць (што);
воспо́льзоваться слу́чаем скарыста́ць (вы́карыстаць) вы́падак.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скарыста́ны испо́льзованный; применённый, употреблённый; см. скарыста́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скарыста́нне ср. испо́льзование; примене́ние, употребле́ние; см. скарыста́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скарысто́ўваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да скарыстаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сенажа́ць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Месца, дзе расце трава на сена; луг.
Скарыстаць пад с.
Пакасіць сенажаці.
2. Час касьбы.
Пачалася с.
|| прым. сенажа́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
скарыста́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. скарыстаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)