се́льскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
се́льскі |
се́льская |
се́льскае |
се́льскія |
| Р. |
се́льскага |
се́льскай
се́льскае |
се́льскага |
се́льскіх |
| Д. |
се́льскаму |
се́льскай |
се́льскаму |
се́льскім |
| В. |
се́льскі (неадуш.)
се́льскага (адуш.) |
се́льскую |
се́льскае |
се́льскія (неадуш.)
се́льскіх (адуш.) |
| Т. |
се́льскім |
се́льскай
се́льскаю |
се́льскім |
се́льскімі |
| М. |
се́льскім |
се́льскай |
се́льскім |
се́льскіх |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
сельсаве́т, -а, М -ве́це, мн. -ы, -аў, м.
Скарачэнне: сельскі Савет народных дэпутатаў — прадстаўнічы орган дзяржаўнай улады ў сельскім раёне.
Звярнуцца за даведкай у с.
|| прым. сельсаве́цкі, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
да́чнік, ‑а, м.
Той, хто жыве, адпачывае летам на дачы 2. З горада сюды прыязджаюць дачнікі, каб дыхаць сельскім паветрам. Гроднеў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
муніцыпалізава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад муніцыпалізаваць.
2. у знач. прым. Перададзены ва ўласнасць гарадскім або сельскім органам улады. Муніцыпалізаваныя землі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завіху́рыць, ‑рыць; зак.
Разм. Тое, што і завіхрыць 1. Зусім нечакана сыпануў снег, дробны, калючы, і яго закруціла, завіхурыла і пазнала ветрам. Сачанка. Зазвінелі ў сельскім клубе песні, завіхурылі на сцэне беларускія танцы. «Звязда».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карча́га 1, ‑і, ДМ ‑чазе, ж.
Разм. Пень, вывернуты з карэннем; корч. Гануля дастала з-за коміна карчагі і стала чыркаць запалк[ай], якая адсырэла і не загаралася. Гурскі.
карча́га 2, ‑і, ДМ ‑чазе, ж.
1. Тое, што і амфара. Па такіх знаходках, як абломкі амфар, або карчаг, якія выкарыстоўваліся феадаламі для зберажэння він, відаць, што гэта пасяленне з самага пачатку не было сельскім. «Беларусь».
2. Разм. Гляк для мазі. Паны налева важна садзяць, Дзе іх сярмяжнікі не здрадзяць Ні пахам дзёгцю, ні карчагі, Ні відам латанай сярмягі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Лукно ’кошык’ (Гарб.). Зах.-укр. лу́кно ’калонія баброў’; рус. ніжнегар., наўг., пск., прыбалт. лукно́ ’кошык’, ’кошык з кары, бяросты’, ’лубок’, ’бочачка’, ’мера зерня, мукі’, ст.-рус. лукъно, лукно ’кадка’, ’ліпаўка’, ’мера сыпучых і вільготных прадуктаў’, польск. łukno ’пасудзіна’, ’мера мёду’, каш. Lukno — назва возера; н.-луж. łuknaško ’века ў прыскрынку’, в.-луж. łuknješko ’акно ў сельскім гаспадарчым будынку’, ст.-чэш. lukno ’пасудзіна для мёду і сыпучых цел’, славац. lukno ’кошык з бяросты’, ’даўняя мера для збожжа’; славен. lukno і lǫ̑kno ’ахвяраванне для ксяндза’, серб.-харв. лу̏кно ’тс’, ’мера для збожжа’, ц.-слав. лукно ’пэўная мера’. Прасл. lǫk(ъ)no ’пасудзіна з бяросты, лубу’ ’мера для збожжа, мёду’ (Слаўскі, 5, 307–308). Да прасл. lękti ’гнуць, выгінаць’, lǫčiti ’лучыць, злучаць’ (Фасмер, 2, 532; Махэк₂, 343; Шустар- Шэўц, 11, 788; Скурат, БЛ, 8, 11). Гл. таксама лук 1. Паводле Трубачова (Ремесл. терм., 164), заўвага Махэка аб няяснасці паходжання слова з’яўляецца недарэчнай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)