свё́кар, -кра, мн. -кры, -краў, м.

Бацька мужа.

Дай божа кожнай такога свёкра.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

свё́кар

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. свё́кар свё́кры
Р. свё́кра свё́краў
Д. свё́кру свё́крам
В. свё́кра свё́краў
Т. свё́крам свё́крамі
М. свё́кру свё́крах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

свёкар, -кра м. свёкор

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свёкар, ‑кра, м.

Бацька мужа. Убачыла [Аксана] чужыя радасць і гора — успомніла сваё: забітага немцамі свёкра, мужа, які невядома дзе цяпер. Шамякін. Звялі маладзіцу са свету сямейнікі. Свёкар быў звер і скупеча, «зямля ненаежная». А сынок — яшчэ горшы. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Свёкар ‘бацька мужа’ (ТСБМ, Ласт., Бяльк., Сл. ПЗБ), свёкарка (Кос.), свяко́р (смарг., вільн., шальч., Сл. ПЗБ), свёкор ‘тс’ (ТС). Рус. свёкор, укр. све́кор, ст.-рус., рус.-ц.-слав. свекръ, польск. старое świekier, чэш. svekr, славац. svekr, sveker, svokor, серб.-харв. све̏кар, серб.-ц.-слав. свекръ, славен. svéker, балг. све́кър, макед. свекор. Прасл. *svekrъ (Фасмер, 3, 571 і наст.). Узнаўляюць яшчэ (Махэк₂, 595; Слаўскі, SP, 2, 17) і прасл. *svekъrъ; супраць Трубачоў (История терм., 118 і наст.), які лічыць, што мяркуемая і.-е. праформа *su̯ekuros не тлумачыць слав. *svekrъ, лац. socer ‘цесць, свёкар’, гоц. swaihra, с.-в.-ням. swāger ‘свёкар’, якія паходзяць з *su̯ekros, і разглядае ‑ъ‑ і замяняючыя яго галосныя ў розных славянскіх формах як галосныя эпентэтычнага паходжання. Параўн. яшчэ літ. šẽšuras, ст.-інд. śvaśura, арм. skesur ‘цесць, свёкар’. Усе і.-е. паралелі сведчаць аб ‑к‑ палатальным; цвёрдае ‑к‑ у слав. *svekrъ застаецца няясным. Яго тлумачаць пранікненнем з свякроў (гл.); Фасмер, 3, 571–572; Скок, 3, 370; Мартынаў, Слав. акком., 159–160, мяркуюць, што цвёрдае ‑к‑ у прасл. *svekrъ з’явілася ў выніку дысіміляцыі, але не з *svesrъ, а з *svexrъ (x < і.-е. ‑k‑). Агляд версій гл. яшчэ БЕР, 6, 539; Шаўр, Etymologie, 41–45; Глухак, 597.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

свёкор свёкар, -кра м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

дзе́вер, ‑а, м.

Мужаў брат. На Супронавых дачок ніхто ніколі дрэннага не скажа, хай сабе гэта будзе свякроў, свёкар, дзевер, залоўка ці ятроўка. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зало́ўка, ‑і, ДМ ‑лоўцы; Р мн. заловак; ж.

Мужава сястра. На Супронавых дочак ніхто ніколі дрэннага не скажа, хай сабе гэта будзе свякроў, свёкар, дзевер, валоўка ці ятроўка, ці чужы чалавек. Ермаловіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Тэсць ‘цесць’ (Сцяшк., Пятр., Сл. ПЗБ), тестʼ ‘тс’ (Вруб.), ст.-бел. тесть, цесць ‘тс’ (ТСБМ). З польск. teść ‘цесць, свёкар’, гл. цесць. Сюды ж тэ́сця ‘цешча’ (Сцяшк.), тэ́шча ‘тс’ (кам., Сл. ПЗБ), те́шча ‘тс’ (Вруб.), ст.-бел. тесча, теща, цеща ‘тс’ (XVI ст., ТСБМ).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

сяме́йнік, ‑а, м.

Разм. Член якой‑н. сям’і. Сямейнікаў маіх дома нікога не аказалася, але я нават забыўся хоць якой запіскай папярэдзіць іх аб маім ад’ездзе і пабег на аўтобусную станцыю. Быкаў. Звялі маладзіцу са свету сямейнікі. Свёкар быў звер і скупеча .. А сынок — яшчэ горшы. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)