сваво́льна
прыслоўе, утворана ад прыметніка
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| сваво́льна |
сваво́льней |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
сваво́льна нареч.
1. шаловли́во, прока́зливо;
2. своево́льно; стропти́во;
1, 2 см. сваво́льны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шко́льнічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Свавольна сябе паводзіць; гарэзнічаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
своево́льно нареч.
1. сваво́льна, сваяво́льна;
2. самаво́льна; см. своево́льный;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ре́зво нареч.
1. жва́ва, гарэ́зліва; дураслі́ва, сваво́льна;
2. шпа́рка; см. ре́звый;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шаловли́во нареч.
1. дураслі́ва, сваво́льна, гарэ́зліва;
2. жартаўлі́ва, гуллі́ва; см. шаловли́вый;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
магчы́масць, ‑і, ж.
1. (у спалучэнні з наз. або інф.). Тое, што можа пры пэўных умовах адбыцца, ажыццявіцца, здзейсніцца. Магчымасць перамогі. □ [Ігнат] і ў думках не мог дапусціць магчымасці здрады .. [Багуцкага]. Лынькоў. Магчымасць пастаяць у сапраўдных варотах сапраўднага стадыёна прывабіць хоць каго. Васілёнак. // Дазволенасць, дапушчальнасць. Дзедава фантазія трохі разгулялася і свавольна пераходзіла межы рэальных магчымасцей. Колас.
2. Сродкі, умовы, неабходныя для здзяйснення чаго‑н. Пакуль Мірон зноў учапіўся за дрэва ды агледзеўся, човен быў на такой адлегласці, што дагнаць яго не было магчымасці, тым больш чалавеку адзетаму і абутаму. Маўр. [Сержант:] — Я ўжо даўно не хацеў служыць у польскай арміі, хацеў перайсці да бальшавікоў, але не было магчымасці... Нікановіч.
3. толькі мн. (магчы́масці, ‑ей). Унутраныя сілы, рэсурсы, здольнасці. Кожны будаўнік — у пэўнай ступені паэт і летуценнік, з вялікаю вераю ў свае сілы і магчымасці. Грахоўскі.
•••
Па магчымасці (у знач. пабочн.) — наколькі магчыма.
Па меры магчымасцей гл. мера.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)