свабо́дны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. свабо́дны свабо́дная свабо́днае свабо́дныя
Р. свабо́днага свабо́днай
свабо́днае		 свабо́днага свабо́дных
Д. свабо́днаму свабо́днай свабо́днаму свабо́дным
В. свабо́дны (неадуш.)
свабо́днага (адуш.)		 свабо́дную свабо́днае свабо́дныя (неадуш.)
свабо́дных (адуш.)
Т. свабо́дным свабо́днай
свабо́днаю		 свабо́дным свабо́днымі
М. свабо́дным свабо́днай свабо́дным свабо́дных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

свабо́дны, -ая, -ае.

1. Які карыстаецца свабодай, валодае незалежнасцю, суверэнны.

Свабодныя рэспублікі.

2. Незалежны, не звязаны ні з кім якімі-н. абавязкамі, адносінамі.

С. перакладчык.

С. мастак.

3. Які не ведае перашкод, абмежаванняў, не абмежаваны пэўнымі нормамі.

Рашучыя свабодныя паводзіны.

Свабодныя адносіны.

4. Які працякае, адбываецца лёгка, без замінак.

Свабоднае дыханне.

Свабодныя рухі рукамі.

Свабодна (прысл.) гаварыць на кітайскай мове.

5. Нікім або нічым не заняты; вольны.

Свабоднае месца ў партэры.

Свабодныя рукі (нічым не занятыя).

6. Не цесны.

Свабоднае паліто.

7. Прасторны, раскошны.

У тэатры прыгожа і свабодна (прысл.).

8. разм. Які не знаходзіцца ў дадзены момант у карыстанні.

Пакой с.

Свабодныя грошы.

9. Які ні да чаго не прымацаваны, ні з чым не злучаны.

С. канец ланцуга.

|| наз. свабо́днасць, -і, ж. (да 1, 3 і 4 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

звя́зана-свабо́дны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. звя́зана-свабо́дны звя́зана-свабо́дная звя́зана-свабо́днае звя́зана-свабо́дныя
Р. звя́зана-свабо́днага звя́зана-свабо́днай
звя́зана-свабо́днае		 звя́зана-свабо́днага звя́зана-свабо́дных
Д. звя́зана-свабо́днаму звя́зана-свабо́днай звя́зана-свабо́днаму звя́зана-свабо́дным
В. звя́зана-свабо́дны (неадуш.)
звя́зана-свабо́днага (адуш.)		 звя́зана-свабо́дную звя́зана-свабо́днае звя́зана-свабо́дныя (неадуш.)
звя́зана-свабо́дных (адуш.)
Т. звя́зана-свабо́дным звя́зана-свабо́днай
звя́зана-свабо́днаю		 звя́зана-свабо́дным звя́зана-свабо́днымі
М. звя́зана-свабо́дным звя́зана-свабо́днай звя́зана-свабо́дным звя́зана-свабо́дных

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

раздзельнапялёсткавыя, ‑ых.

Падклас двухдольных пакрытанасенных раслін, якія маюць свабодныя, нязрослыя пялёсткі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

іанасфе́ра, ‑ы, ж.

Верхняя частка атмасферы, якая ўтрымлівае ў сабе іоны і свабодныя электроны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каланізава́ць, -зу́ю, -зу́еш, -зу́е; -зу́й; -зава́ны; зак. і незак., што.

1. Захапіўшы чужую краіну, ператварыць (ператвараць) у калонію (у 1 знач.).

2. Засяліць (засяляць) свабодныя землі перасяленцамі, каланістамі.

|| наз. каланіза́цыя, -і, ж.

|| прым. каланізацы́йны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вака́нсія, ‑і, ж.

Незанятая пасада, свабоднае месца ў штаце якой‑н. установы. [Селядцоў:] — Можа хочаце перайсці на працу да станка? Ёсць свабодныя вакансіі. Пестрак.

[Фр. vacance з лац.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

каланізава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., каго-што.

1. Гвалтоўна ператварыць (ператвараць) у калонію (у 1 знач.).

2. Засяліць (засяляць) свабодныя землі перасяленцамі, каланістамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

радыка́л I м., мат., хим. радика́л;

○ свабо́дныя ~лы — свобо́дные радика́лы

радыка́л II м., полит. радика́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

каланіза́тар, ‑а, м.

1. Той, хто вядзе палітыку каланізацыі (у 1 знач.), прыгнятае і эксплуатуе працоўныя масы калоніі (у 1 знач.). Імперыялісты-каланізатары.

2. Той, хто засяляе свабодныя землі; пасяленец, каланіст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)