сасу́д

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. сасу́д сасу́ды
Р. сасу́да сасу́даў
Д. сасу́ду сасу́дам
В. сасу́д сасу́ды
Т. сасу́дам сасу́дамі
М. сасу́дзе сасу́дах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сасу́д, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.

Трубчасты орган (у целе чалавека, жывёлы, у раслінных арганізмах), па якім цячэ вадкае рэчыва, кроў або лімфа.

Крывяносныя сасуды.

Сасуды раслін.

|| памянш. сасу́дзік, -а, мн. -і, -аў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сасу́д м., в разн. знач. сосу́д;

крывяно́сны с. — кровено́сный сосу́д;

~ды раслі́н — сосу́ды расте́ний

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сасу́д, ‑а, М ‑дзе, м.

1. Трубчасты орган у целе чалавека ці жывёлы, па якім цячэ кроў або лімфа. У целе кожнага дарослага чалавека маецца 160 мільярдаў капіляраў — драбнюткіх крывяносных сасудаў. Матрунёнак. [Хірург:] — Пашкоджаны мяккая тканка і крывяносныя сасуды. Рана запушчана, ёсць адзнакі гангрэны. Дудо.

2. У раслін — трубка, па якой праходзіць вільгаць з растворанымі мінеральнымі солямі і іншымі рэчывамі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Сасу́д ’трубчасты орган у целе чалавека ці жывёлы, па якім цячэ кроў або лімфа; у раслін — трубка, па якой праходзяць вільгаць з растворанымі мінеральнымі салямі і іншымі рэчывамі’ (ТСБМ), сасу́д, сасу́да ’тс’ (Сл. ПЗБ). Ст.-бел. сосудъ, судъ ’чаша, судзіна’ (Альтбаўэр). Мажліва паўторнае запазычанне з рус. сосу́д (Крукоўскі, Уплыў, 56), дзе з *sъ + *sǫdъ; гл. суд 2 (Фасмер, 3, 728).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

капіля́р, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Трубачка з вельмі вузкім унутраным каналам.

2. Самы тонкі крывяносны сасуд.

|| прым. капіля́рны, -ая, -ае.

К. ціск.

К. сасуд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ве́на, -ы, мн. -ы, вен, ж.

Крывяносны сасуд, па якім кроў рухаецца да сэрца.

|| прым. вяно́зны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бідэ́, нескл., н.

Сасуд, ракавіна для падмывання.

[Фр. bidet.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сосу́д м.

1. пасу́дзіна, -ны ж.;

2. биол., анат., бот. сасу́д, -да м.;

кровено́сный сосу́д крывяно́сны сасу́д;

сосу́ды расте́ний сасу́ды раслі́н;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

тромб¹, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Згустак крыві, які ўтвараецца ў крывяносным сасудзе ці ў поласці сэрца.

2. Увогуле згустак рэчыва, які закупорвае сасуд, праток.

Лімфатычны т.

|| прым. трамбаты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)