саста́рыцца гл. старыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
саста́рыцца
дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
саста́руся |
саста́рымся |
| 2-я ас. |
саста́рышся |
саста́рыцеся |
| 3-я ас. |
саста́рыцца |
саста́рацца |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
саста́рыўся |
саста́рыліся |
| ж. |
саста́рылася |
| н. |
саста́рылася |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
саста́рыўшыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
саста́рыцца сов., см. састарэ́цца
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
саста́рыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.
Тое, што і састарэцца. Глядзіць на млынок-недарэку Млынар, што састарыцца змог, Як гэты замшэлы, гарбаты, Старанны работнік-млынок. Бялевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ста́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; незак.
Рабіцца старым або больш старым; старэць.
За работай няма калі с.
◊
Старыцца ў дзеўках — вельмі доўга не быць замужам.
|| зак. саста́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
згрыбе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Састарыцца, пакрыцца маршчынамі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Схлія́ць ’аслабець, састарыцца’ (Яўс.), схля́нуті ’схуднець, змарнець’ (беласт., Сл. ПЗБ). Да хляць, хля́нуць, гл. ахляць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Скаршэ́ніцца, скаршне́ць ‘састарыцца, здрахлець’ (ігн., Сл. ПЗБ). Аўтары слоўніка выводзяць з літ. káršti ‘дажываць свой век’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сапсе́ць ’састарыцца’ (Нас., Растарг.), ’разбалавацца, дрэнна сябе паводзіць’ (Растарг.). Да псець (гл.); магчыма, з’яўляецца семантычным эквівалентам прымаўкі песі век зжыў (Нас.). З іншай прыстаўкай — запсе́ць ’састарыцца, як сабака’ (Шат., Касп.). Сінанімічна ў другім значэнні да разапсе́ць ’разбалавацца’ (Растарг.). Здзіўляе падабенства харв. дыял. spjèšati ’аслабець’, якое разам са славен. pȇhati ’стаць слабым, стаміцца’ Бязлай (3, 21) збліжае з *pьsъ (гл. пёс).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
*Скапсане́ць, скапсані́ты ‘стаць драхлым, змарнавацца, састарыцца’ (драг., З нар. сл.), скапцаніе́ті ‘тс’ (беласт., Сл. ПЗБ). Укр. скапцані́ты ‘збяднець (аб яўрэях)’, польск. kopconieć, kopsonieć ‘марнавацца, станавіцца ўбогім, бяднець’. Да капцан (гл.). Не выключана і запазычанне польскага дзеяслова. Да праблематыкі паходжання слоў гл. Слаўскі, 2, 51.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)