саро́чы

прыметнік, прыналежны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. саро́чы саро́чая саро́чае саро́чыя
Р. саро́чага саро́чай
саро́чае		 саро́чага саро́чых
Д. саро́чаму саро́чай саро́чаму саро́чым
В. саро́чы (неадуш.)
саро́чага (адуш.)		 саро́чую саро́чае саро́чыя (неадуш.)
саро́чых (адуш.)
Т. саро́чым саро́чай
саро́чаю		 саро́чым саро́чымі
М. саро́чым саро́чай саро́чым саро́чых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

саро́чы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. саро́чы саро́чая саро́чае саро́чыя
Р. саро́чага саро́чай
саро́чае		 саро́чага саро́чых
Д. саро́чаму саро́чай саро́чаму саро́чым
В. саро́чы (неадуш.)
саро́чага (адуш.)		 саро́чую саро́чае саро́чыя (неадуш.)
саро́чых (адуш.)
Т. саро́чым саро́чай
саро́чаю		 саро́чым саро́чымі
М. саро́чым саро́чай саро́чым саро́чых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

саро́чы соро́чий

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

саро́чы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да сарокі, належыць ёй. Незаследжаны двор... Парог... А на плоце — сляды сарочыя. Барадулін.

2. Падобны або такі, як у сарокі. Але як толькі прачыняў дзверы рэдакцыйнага калідора, мяне адразу як бы глушыла сарочае стракатанне машынак, бянтэжыла мітусня ў калідоры. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

саро́ка, -і, ДМ -ро́цы, мн. -і, -ро́к, ж.

1. Птушка сямейства крумкачовых з доўгім хвастом і чорным з белым апярэннем.

2. перан. Пра балбатлівага, шумнага чалавека.

◊

Сарока на хвасце прынесла — пра навіну, весткі, атрыманая невядома адкуль (жарт., іран.).

|| прым. саро́чы, -ая, -ае і саро́чын, -а.

Сарочына гняздо.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сорочи́ный саро́чы, саро́чын.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Саро́ча

назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз.
Н. Саро́ча
Р. Саро́ча
Д. Саро́чу
В. Саро́ча
Т. Саро́чам
М. Саро́чы

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сарачы́ны ​1, ‑ая, ‑ае.

Тое, што і сарочы. У.. вершалінах [дрэў] асталіся леташнія варанячыя і сарачыныя гнёзды. Лупсякоў.

сарачы́ны ​2, ‑аў; адз. няма.

Уст. Саракавы дзень пасля чыёй‑н. смерці. // Звычай памінання памёршага ў гэты дзень. Справіў Сцяпан па жонцы сарачыны. «Беларусь».

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адкукава́ць, ‑кукую, ‑кукуеш, ‑кукуе; зак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Кончыць, пераехаць кукаваць. Сарочы лес паціху шумеў, на нешта скардзіўся, навяваючы смутак. Зязюлі тут ужо адкукавалі, адлапаталі крыллямі. Няхай.

2. перан. Разм. Адбыць нейкі час у цяжкіх умовах. [Змітрук:] — У каталажцы дзесяць дзён адкукаваў і зноў іду да таго самага чорта. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

адлютава́ць, ‑туе; зак.

Перастаць лютаваць (звычайна пра мароз). Адлютавалі маразы. Цвет абляцеў духмяны з вішні. Зарыцкі. // перан. Аб спыненні вайны, разгулу рэакцыі. Родная вінтоўка! Ты прыйшла са мной у Сарочы лес, і не выпушчу цябе з рук, пакуль не адлютуе вайна і зямля не ачысціцца ад бруду, а над галавой не засвеціць чыстае неба. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)