салю́т
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
салю́т |
салю́ты |
| Р. |
салю́ту |
салю́таў |
| Д. |
салю́ту |
салю́там |
| В. |
салю́т |
салю́ты |
| Т. |
салю́там |
салю́тамі |
| М. |
салю́це |
салю́тах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
салю́т, -у, М -лю́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Ваенная форма прывітання або аддача пашаны каму-, чаму-н. ружэйнымі або артылерыйскімі залпамі, падняццем ці апусканнем сцяга і пад., а таксама стральба і феерверк з прычыны ўрачыстай даты, падзеі.
С. дваццаццю артылерыйскімі залпамі.
2. Прывітанне пры сустрэчы з кім-н.
Салют, сябры!
○
Піянерскі салют — прывітанне, якое выражаецца ў падняцці над галавой правай рукі.
|| прым. салю́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
салю́т воен., мор. салю́т, -ту м.;
артиллери́йский салю́т артылеры́йскі салю́т;
произвести́ салю́т зрабі́ць салю́т;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
салю́т, -ту м., в разн. знач. салю́т
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
салю́т, ‑у, М ‑люце, м.
1. Урачыстая форма прывітання або аддача пашаны каму‑, чаму‑н. ружэйнымі або артылерыйскімі залпамі, падняццем ці апусканнем сцяга і пад. Артылерыйскі салют. Развітальны салют. □ І ва ўсіх нас ёсць Радзіма, Што імёны нашы помніць І салюта громам гулкім Паўтарае з году ў год. Танк. І пачуў у той дзень ён [хлопчык] салют Перамогі, Што ў Маскве прагучаў, скалыхнуў увесь свет. Прыходзька.
2. Піянерскае прывітанне, якое выражаецца ў падняцці над галавой правай рукі. Піянеры застылі ў стройных шарэнгах, падняўшы рукі ў піянерскім салюце. «Маладосць». // Разм. Прывітанне пры сустрэчы з кім‑н. — Салют брыгадзіру! — выгукваў Марцін, падымаючы руку ў знак прывітання. Хадкевіч. — Салют, — казырнуўшы, .. [Сашка] павіншаваў тых, хто стаяў у калідоры. Гроднеў.
•••
Салют нацый — салют звычайна з 21 гарматнага залпа пры сустрэчы кіраўнікоў замежных дзяржаў.
[Фр. salut.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
салютава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й; зак. і незак., каму-чаму.
Аддаць (аддаваць) салют.
|| зак. адсалютава́ць, -ту́ю, -ту́еш, -ту́е; -ту́й.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
перамо́жны, -ая, -ае (высок.).
Які мае адносіны да перамогі, перамаганосны.
П. салют.
Да пераможнага канца (да таго часу, пакуль справа не завершыцца ўдачай).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раскве́ціць, -кве́чу, -кве́ціш, -кве́ціць; -кве́чаны і расквяці́ць, -квячу́, -квяці́ш, -квяці́ць; -кве́чаны; зак., што.
Убраць што-н. у яркія колеры; зрабіць рознакаляровым.
Святочны салют расквеціў неба.
|| незак. раскве́чваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. раскве́чванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
артылеры́йскі, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да артылерыі. Артылерыйскія снарады. Артылерыйскі агонь. Артылерыйскія заводы. Артылерыйскі салют. Артылерыйскі палігон.
•••
Артылерыйская падрыхтоўка гл. падрыхтоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
арме́ец, армейца, м.
Той, хто служыць у арміі; вайсковец. Вайна адгрымела. Салют Уславіў шляхі перамогі. І выпаў армейцу маршрут На новыя выйсці дарогі. Глебка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)