сакрэ́тны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сакрэ́тны сакрэ́тная сакрэ́тнае сакрэ́тныя
Р. сакрэ́тнага сакрэ́тнай
сакрэ́тнае		 сакрэ́тнага сакрэ́тных
Д. сакрэ́тнаму сакрэ́тнай сакрэ́тнаму сакрэ́тным
В. сакрэ́тны (неадуш.)
сакрэ́тнага (адуш.)		 сакрэ́тную сакрэ́тнае сакрэ́тныя (неадуш.)
сакрэ́тных (адуш.)
Т. сакрэ́тным сакрэ́тнай
сакрэ́тнаю		 сакрэ́тным сакрэ́тнымі
М. сакрэ́тным сакрэ́тнай сакрэ́тным сакрэ́тных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

вы́красці, -краду, -крадзеш, -крадзе; вы́краў, -крала; вы́крадзі; вы́крадзены; зак., каго-што.

Украсці тое, што ахоўваецца.

В. сакрэтныя паперы.

|| незак. выкрада́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і выкра́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

негла́сный та́йны, сакрэ́тны;

негла́сный надзо́р та́йны нагля́д;

негла́сные све́дения сакрэ́тныя зве́сткі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

вы́красці, ‑краду, ‑крадзеш, ‑крадзе; пр. выкраў, ‑крала; заг. выкрадзі; зак., каго-што.

Украсці тое, што ахоўваецца. Выкрасці сакрэтныя паперы.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Гешэ́фт ’гешэфт’ (БРС), гешэ́хт ’сакрэтныя справы’ (Бяльк.). Як і рус. геше́фт, укр. геше́фт, запазычанне (магчыма, праз польск. мову) з ням. Geschäft. Гл. Рудніцкі, 827; Шанскі, 1, Г, 65.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

дакуме́нцік, ‑а, м.

Разм. фам. Памянш.-ласк. і зніж. да дакумент. Кастусь быў старшым радыстам: усе сакрэтныя шыфры знаходзіліся ў яго. А з такімі дакуменцікамі, вядома, не разгуляешся, бо за іх адказваеш галавой. Ваданосаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

цыркуля́р, ‑а, м.

Дырэктыўнае распараджэнне, якое рассылаецца падведамным установам ці падначаленым службовым асобам. З такімі невясёлымі думкамі губернатар даставаў з асабістага сейфа строга сакрэтныя рапарты і цыркуляры і каторы ўжо раз імкнуўся адшукаць у іх адказы на балючыя пытанні. Якімовіч. Чарговы цыркуляр з глаўка выклікаў шмат турбот на «Лідсельмашы». «Звязда».

[Ад лац. circularis — кругавы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дазо́р, ‑у, м.

1. Абход для агляду, разведкі. Камсамольская ячэйка дзве начы засаб хадзіла ў сакрэтныя дазоры, але нікога злавіць не ўдалося. Пальчэўскі.

2. Невялікая група людзей, караблёў, самалётаў, якая высылаецца для аховы і разведкі; патруль. Раптам наперадзе, дзе ішоў пярэдні дазор, прагучэла аўтаматная чарга і некалькі стрэлаў. Мележ. Трэба было дзейнічаць асцярожна, каб не натрапіць на варожы дазор або вартавых. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэля́цыя, ‑і, ж.

Уст.

1. Данясенне, паведамленне аб баявых дзеяннях. Напалеону засталося адно: сядзець на барабане з падзорнаю трубою, час ад часу паглядаць праз яе на дымавыя аблокі і чакаць паведамленняў-рэляцый аб выніках. Дубоўка. // Паведамленне пра якія‑н. падзеі, факты. Па суроваму загаду на ногі ўзнялася ўся жандармерыя і паліцыя Гродзеншчыны, паляцелі сакрэтныя дэпешы і рэляцыі ў Вільню. С. Александровіч.

2. Апісанне баявога подзвігу якой‑н. асобы ці воінскай часці пры прадстаўленні іх да ўзнагароды.

[Ад лац. relatio — паведамленне, даклад.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сачо́к ​1, ‑чка, м.

Памянш.-ласк. да сак ​1.

сачо́к ​2, ‑чка, м.

Конусападобная сетка на абручы з ручкай, якая служыць для лоўлі рыбы, насякомых і пад. Лавіў наш дзядзька нераткамі і венцярамі і сачкамі, Ды аднаго ўсё ж бракавала: У дзядзькі чоўна неставала. Колас. — Зайка, зайка, русачок! Не злаўлю цябе ў сачок. Бічэль-Загнетава.

сачо́к ​3, ‑чка, м.

Абл. пагард. Лодар, гультай. [Сямён:] — Сачок ты, Сярога! Умудрыцца — каля станка заснуць... Мыслівец.

сачо́к ​4, ‑чка, м.

Разм. Той, хто збірае сакрэтныя звесткі для каго‑н.; даносчык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)