рэ́йка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. рэ́йка рэ́йкі
Р. рэ́йкі рэ́ек
Д. рэ́йцы рэ́йкам
В. рэ́йку рэ́йкі
Т. рэ́йкай
рэ́йкаю
рэ́йкамі
М. рэ́йцы рэ́йках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

рэ́йка², -і, ДМ -йцы, мн. -і, рэ́ек, ж.

1. На чыгуначным пуці: вузкі стальны брус, па якім коцяцца колы цягніка.

Мацаванне рэек да шпал.

2. перан. У некаторых спалучэннях: напрамак, шлях.

Стаць на новыя рэйкі.

На рэйках інтэнсіфікацыі.

На рэйкі чаго, у знач. прыназ. з Р — на які-н. шлях, на пэўны напрамак.

Перавесці вытворчасць на рэйкі аўтаматызацыі.

|| прым. рэ́йкавы, -ая, -ае (да 1 знач.).

Рэйкавая дарога (чыгунка). Рэйкавая вайна (у гады Вялікай Айчыннай вайны: дзеянні партызан, якія падрывалі варожыя цягнікі).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

касты́ль, -я́, мн. -і́, -ёў, м. (спец.).

1. Апора для чалавека без ног або з хворымі нагамі; мыліца.

2. Металічны шпень, які забіваецца ў шпалу для прымацавання да яе рэйкі.

|| прым. касты́льны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

бі́ла, -а, мн. -ы, -аў, н.

1. Унутраная ўдарная частка звона; язык (у 3 знач.).

2. Падвешаны кавалак жалеза, рэйкі для падачы сігналаў.

3. Верхняя скразная планка або жардзіна ў поручнях лесвіцы, мосце і пад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

токапрыёмнік, -а, мн. -і, -аў, м. (спец.).

1. Прылада, пры дапамозе якой ток ад проваду або рэйкі перадаецца рухавіку электравоза, тралейбуса, пад’ёмнага крана і пад.

Т. электравоза.

2. Назва розных прыбораў, у якіх адбываецца ператварэнне электрычнай энергіі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

рэ́ечны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да рэйкі. // Зроблены з рэек. Рэечны каркас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

рэ́йкавы, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да рэйкі (у 1 знач.). Рэйкавы стык. // Прызначаны для рэек. Рэйкавая сталь. // Зроблены з рэек. Рэйкавая дарога.

2. Які мае адносіны да рэйкі (у 2 знач.), складаецца з рэек. Рэйкавы паркет. Рэйкавы каркас.

•••

Рэйкавая вайна гл. вайна.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пясо́чніца, -ы, мн. -ы, -ніц, ж.

1. Прылада, якая ўжывалася некалі для пасыпання пяском напісанага з мэтай прасушвання.

2. У паравозе: скрынка з пяском, які аўтаматычна высыпаецца на рэйкі, калі пачынаюць буксаваць колы (спец.).

3. Запоўненая пяском нізкая шырокая скрынка для дзіцячых гульняў.

П. ў двары.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

змацава́ць сов., прям., перен. скрепи́ть;

з. рэ́йкі га́йкамі — скрепи́ть ре́льсы га́йками;

з. дагаво́р по́дпісамі — скрепи́ть догово́р по́дписями

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рата́й, ‑я, м.

Уст. Араты. На сонцы пабліскваюць рэйкі. І хоць бы дзе след чалавечы. Нідзе ні ратая, ні жнейкі. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)