рэвалю́цыя
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
рэвалю́цыя |
рэвалю́цыі |
| Р. |
рэвалю́цыі |
рэвалю́цый |
| Д. |
рэвалю́цыі |
рэвалю́цыям |
| В. |
рэвалю́цыю |
рэвалю́цыі |
| Т. |
рэвалю́цыяй рэвалю́цыяю |
рэвалю́цыямі |
| М. |
рэвалю́цыі |
рэвалю́цыях |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
рэзалюты́ўны, ‑ая, ‑ае.
Які змяшчае ў сабе канчатковы вывад, рэвалюцыю. Рэзалютыўная частка рашэння.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падпрацава́ць, ‑цую, ‑цуеш, ‑цуе; зак., што.
Разм. Правесці дадатковую работу над чым‑н. Падпрацаваць рэвалюцыю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэвалюцы́йны, -ая, -ае.
1. гл. рэвалюцыя.
2. Які выражае ідэі рэвалюцыі, накіраваны на ажыццяўленне рэвалюцыі.
Рэвалюцыйная барацьба.
Р. рух.
3. Устаноўлены рэвалюцыяй, які замацоўвае яе дасягненні.
Р. ўрад.
Рэвалюцыйная законнасць.
4. Які ўносіць рэвалюцыю (у 2 знач.) у якую-н. галіну жыцця.
Рэвалюцыйныя пераўтварэнні ў тэхніцы.
|| наз. рэвалюцы́йнасць, -і, ж. (да 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
абезгало́віць, ‑лоўлю, ‑ловіш, ‑ловіць; зак., каго-што.
1. Зняць, адсячы галаву каму‑н.
2. перан. Пазбавіць што‑н. (рух, рэвалюцыю і пад.) яго правадыра, кіраўніцтва. Абезгаловіць паўстанне.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэзалю́цыя, ‑і, ж.
1. Рашэнне, пастанова з’езда, схода і пад. На нарадах і сходах .. [Івана Іванавіча] абавязкова выбіралі ў камісію па падрыхтоўцы праекта рэвалюцыі. Карпюк. На шматлікіх мітынгах і сходах працоўных выносіліся рэвалюцыі, якія ўхвалялі абвяшчэнне рэспублікі. «Полымя».
2. Пісьмовае распараджэнне службовай асобы на дзелавой паперы. [Гарлахвацкі:] Напішыце маленькую заяўку, а я палажу рэвалюцыю, каб вам прыбавілі зарплаты. Крапіва. На заяве была напісана рэвалюцыя: «Даць разлік». Кажуць, што Леўкін аж спалатнеў, калі ўбачыў гэтую рэвалюцыю. Дадзіёмаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аб’ектывізава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад аб’ектывізаваць.
2. у знач. прым. Рэальны, які аб’ектыўна існуе, тыпізаваны. Паэтызуючы рэвалюцыю, іх творцы [аўтары паэм 20‑х гадоў] не спынялі яшчэ ўвагі на канкрэтных падзеях, не ўздымаліся да стварэння аб’ектывізаванага вобраза героя рэвалюцыі. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
канспірава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; незак.
Захоўваць канспірацыю; таіцца, хавацца. Мірон стварыў ячэйку ў вёсцы, з якою амаль што не канспіраваўся, на нарадах шмат гаварыў і прарочыў хуткую міжнародную рэвалюцыю. Пестрак. — Чалавек павінен ведаць мясцовасць, людзей, умець найлепш канспіравацца. Кулакоўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
магі́льны, ‑ая, ‑ае.
1. Які мае адносіны да магілы. Магільны камень. Магільны насып.
2. Такі, як у магіле. Магільны холад. // Абсалютны, поўны (аб цішыні, спакоі). Магільная цішыня была ў Чыкілевічавай хаце, калі старшыня сельсавета агалошваў.. грозную рэвалюцыю. Колас.
3. Глухі, нізкі; замагільны (пра голас).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыцяга́льны, ‑ая, ‑ае.
Які прыцягвае, вабіць да сябе. Адзінства да брацкіх краін мае прыцягальную сілу і забяспечвае поспех у барацьбе за рэвалюцыю праграмы міру. «Звязда». [Князь] быў самай прыцягальнай і прывабнай істотай, якую .. [гасударыні] даводзілася сустракаць у жыцці. Караткевіч. Расла прыцягальная сіла першай у свеце Краіны Саветаў. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)