Ро́жаны ’родны’ (Нас.). Магчыма, уплыў польск. rodzony ’тс’, звычайна з прыстаўкамі ‑ро́джаны (напр., наро́джаны). Да род1, радзіць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

наваражы́ць, -ражу́, -ро́жыш, -ро́жыць; -ро́жаны; зак., што і чаго (разм.).

Варожачы, прадказаць.

Н. доўгае жыццё.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адваражы́ць, -ражу́, -ро́жыш, -ро́жыць; -ро́жаны; зак., каго-што.

Варажбой зняць чары з каго-н.

|| незак. адваро́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

адмаро́зіць, -ро́жу, -ро́зіш, -ро́зіць; -ро́жаны; зак., што.

Моцна пашкодзіць на марозе якую-н. частку цела.

А. вушы.

|| незак. адмаро́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

памаро́зіць, -ро́жу, -ро́зіш, -ро́зіць; -ро́жаны; зак., што.

Даць замерзнуць, знішчыць, сапсаваць марозам або абмарозіць (звычайна пра многіх, многае).

П. усю бульбу.

П. вушы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

заваражы́ць, -ражу́, -ро́жыш, -ро́жыць; -ро́жаны; зак., каго (што).

1. Падзейнічаць загаворамі, чарамі; зачараваць.

З. зубы.

2. перан. Прывабіць сваім хараством.

Музыка заваражыла слухачоў.

|| незак. заваро́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абмаро́зіць, -ро́жу, -ро́зіш, -ро́зіць; -маро́зь; -ро́жаны; зак., каго-што.

Пашкодзіць марозам, памарозіць, змарозіць.

А. вушы.

|| незак. абмаро́жваць, -аю, -аеш, -ае; наз. абмаро́жванне, -я, н.

|| наз. абмаражэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

насцеражы́ць, -ражу́, -ражы́ш, -ражы́ць; -ражы́м, -ражыце́, -ража́ць; -ражы́; -ражо́ны і насцяро́жыць, -ро́жу, -ро́жыш, -ро́жыць; -ро́ж; -ро́жаны; зак., каго-што.

Выклікаць насцярожанасць, напружаную ўвагу, трывогу.

|| незак. насцяро́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

размаро́зіць, -ро́жу, -ро́зіш, -ро́зіць; -ро́жаны; зак., каго-што.

1. Вывесці з замарожанага стану, даць магчымасць адтаць чаму-н.

Р. халадзільнік.

2. перан. Зноў пусціць у абарот, у эксплуатацыю (сродкі, запасы сыравіны і пад.).

Р. крэдыты.

|| незак. размаро́жваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

упрэ́гчы¹, -рагу́, -ражэ́ш, -ражэ́; -ражо́м, -ражаце́, -рагу́ць; -ро́г, -рэ́гла; -ражы́; -ро́жаны; зак., каго (што) у што.

Тое, што і запрэгчы.

У. каня ў калёсы.

|| незак. упрага́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| звар. упрэ́гчыся, -рагу́ся, -ражэ́шся, -ражэ́цца; -ражо́мся, -ражаце́ся, -рагу́цца; -ро́гся, -рэ́глася; -ражы́ся; зак.

У. ў работу (перан.: уключыцца ў доўгую, цяжкую работу; разм.); незак. упрага́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)