рот, -а, М ро́це, мн. раты́, -о́ў, м.
1. Поласць паміж верхняй і ніжняй сківіцамі, якая мае адтуліну ў ніжняй частцы твару.
Паласкаць р.
Горка ў роце.
Дыхаць ротам.
Адкрыць р. (таксама перан.: надта здзівіцца; разм.). У р. не лезе што-н. каму-н. (не хоча і не можа есці; разм.). Не браць у р. чаго-н. (не есці або не піць, не ўжываць; разм. У р. не бярэ гарэлкі).
Разявіць р. (таксама перан.: тое, што і адкрыць рот; разм.). Баяцца р. разявіць (перан.: баяцца што-н. сказаць, паспрачацца; разм.). Заціснуць р. каму-н. (таксама перан.: не даць свабодна выказацца; прымусіць маўчаць; разм.). Заляпіць Р. каму-н. (перан.: подкупам, падарункамі прымусіць маўчаць, не гаварыць праўду; разм., неадабр.). Не закрываючы рота гаварыць (не змаўкаючы; разм.). У р. глядзець каму-н. (таксама перан.: угодліва слухаць або слухацца каго-н.; разм., неадабр.).
2. Абрысы і разрэз губ.
Вялікі р.
Прыгожы р.
3. У жывёл: тое, што і пашча. Рыбін р.
4. перан. Ядок, утрыманец (разм.).
Карміць шэсць ратоў.
Лішні р. у сям’і.
|| памянш. ро́цік, -а, мн. -і, -аў, м. (да 1 і 2 знач.) і рато́к, -тка́, мн. -ткі́, -тко́ў, м. Маленькі роцік або раток.
|| павел. раці́шча, -а, мн. -ы, -аў, м. (да 1—3 знач.).
|| прым. ро́тавы, -ая, -ае (да 1—3 знач.; спец.).
Ротавая поласць.