расшы́раны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. расшы́раны расшы́раная расшы́ранае расшы́раныя
Р. расшы́ранага расшы́ранай
расшы́ранае		 расшы́ранага расшы́раных
Д. расшы́ранаму расшы́ранай расшы́ранаму расшы́раным
В. расшы́раны (неадуш.)
расшы́ранага (адуш.)		 расшы́раную расшы́ранае расшы́раныя (неадуш.)
расшы́раных (адуш.)
Т. расшы́раным расшы́ранай
расшы́ранаю		 расшы́раным расшы́ранымі
М. расшы́раным расшы́ранай расшы́раным расшы́раных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

расшы́раны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. расшы́раны расшы́раная расшы́ранае расшы́раныя
Р. расшы́ранага расшы́ранай
расшы́ранае		 расшы́ранага расшы́раных
Д. расшы́ранаму расшы́ранай расшы́ранаму расшы́раным
В. расшы́раны (неадуш.)
расшы́ранага (адуш.)		 расшы́раную расшы́ранае расшы́раныя (неадуш.)
расшы́раных (адуш.)
Т. расшы́раным расшы́ранай
расшы́ранаю		 расшы́раным расшы́ранымі
М. расшы́раным расшы́ранай расшы́раным расшы́раных

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

расшы́раны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. расшы́раны расшы́раная расшы́ранае расшы́раныя
Р. расшы́ранага расшы́ранай
расшы́ранае		 расшы́ранага расшы́раных
Д. расшы́ранаму расшы́ранай расшы́ранаму расшы́раным
В. расшы́раны (неадуш.)
расшы́ранага (адуш.)		 расшы́раную расшы́ранае расшы́раныя (неадуш.)
расшы́раных (адуш.)
Т. расшы́раным расшы́ранай
расшы́ранаю		 расшы́раным расшы́ранымі
М. расшы́раным расшы́ранай расшы́раным расшы́раных

Кароткая форма: расшы́рана.

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

узнаўле́нне, -я, н.

1. гл. узнавіць.

2. У эканоміцы: пастаяннае паўтарэнне, бесперапыннае аднаўленне працэсу вытворчасці.

Расшыранае ў.

|| прым. узнаўле́нчы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

эстуа́рый, ‑я, м.

Лейкападобнае расшыранае вусце ракі, якая ўпадае ў мора або акіян.

[Ад лац. aestuarium — бераг, што заліваецца прылівам.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расшы́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад расшырыць.

2. у знач. прым. Павялічаны, больш поўны па складу, па зместу. Расшыраны сход. Расшыраная праграма.

3. у знач. прым. Залішне свабодны, які дапускае адступленне ад літаральнага разумення. Расшыранае тлумачэнне закона.

•••

Расшыранае ўзнаўленне гл. узнаўленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

воспроизво́дство эк. узнаўле́нне, -ння ср.;

расши́ренное воспроизво́дство расшы́ранае ўзнаўле́нне.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

узнаўле́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. узнаўляць — узнавіць.

2. У эканоміцы — пастаяннае паўтарэнне, бесперапыннае аднаўленне працэсу вытворчасці. Простае ўзнаўленне. Расшыранае ўзнаўленне.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расши́ренный

1. пашы́раны, расшы́раны;

расши́ренное воспроизво́дство расшы́ранае ўзнаўле́нне;

2. пашы́раны;

расши́ренный пле́нум пашы́раны пле́нум;

3. пашы́раны, залі́шне шыро́кі;

расши́ренное толкова́ние те́кста пашы́ранае (залі́шне шыро́кае) тлумачэ́нне тэ́ксту;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ка́чар ’самец качкі’ (ТСБМ, БРС, Сцяшк. МГ, Сл. паўн.-зах.), таксама ка́чур. Зафіксавалі ўжо ў ст.-бел. мове ў форме качоръ (XVI ст.); гл. Булыка, Запазыч., 144. Лічыцца запазычаннем з польск. мовы. Зыходным з’яўляецца польск. kaczor ’самец качкі’, вядомае ў помніках з XV ст. З польск. крыніцы ўзяты таксама рус. дыял. качу́р, укр. качур. У аснове ляжыць мяркуемае зах.-слав. *kača ’качка’, расшыранае суфіксам ‑erъ (параўн. прасл. *goserъ). Гл. Слаўскі, 2, 15; Кюнэ, Poln., 61, Фасмер, 2, 214 (Фасмер адзначае, што зах.-слав. слова ўтворана ад памяшнальнай формы ўласнага польск. імя Katarzyna); Брукнер, 216; Бернекер, 1, 465.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)