расціра́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. расціра́ю расціра́ем
2-я ас. расціра́еш расціра́еце
3-я ас. расціра́е расціра́юць
Прошлы час
м. расціра́ў расціра́лі
ж. расціра́ла
н. расціра́ла
Загадны лад
2-я ас. расціра́й расціра́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час расціра́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

расціра́ць несов.

1. в разн. знач. растира́ть;

2. разда́вливать; размина́ть;

1, 2 см. расце́рці

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расціра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да расцерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расце́рці, разатру́, разатрэ́ш, разатрэ́; разатро́м, разатраце́, разатру́ць; расцёр, -це́рла; разатры́; расцёрты; зак.

1. што. Тручы, размяць, раздрабніць, ператварыць у аднародную масу.

Р. тытунь.

2. што. Націскаючы, размазаць па якой-н. паверхні.

Р. крэм на руках.

3. каго-што. Зрабіць масаж, моцна пацерці.

Р. спіну.

4. што. Ходзячы, ездзячы, пратаптаць, пракласці (сцежку, дарогу і пад.; разм.).

Р. дарогу.

|| незак. расціра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. расціра́нне, -я, н. і расці́рка, -і, ДМ -рцы, ж.

|| прым. расці́рачны, -ая, -ае (да 1 знач.; спец.) і расціра́льны, -ая, -ае (да 1 і 3 знач.; спец.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

расціра́нне ср. (действие) растира́ние; см. расціра́ць 1;

2. разда́вливание, размина́ние; см. расціра́ць 2

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

растира́ть несов.

1. (мельчить) расціра́ць;

2. (натирать больное место) націра́ць;

3. (делать массаж) расціра́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расціра́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. расціраць — расцерці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расціра́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да расцерціся.

2. Зал. да расціраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расці́рка, ‑і, ДМ ‑рцы, ж.

Спец. Дзеянне паводле дзеясл. расціраць — расцерці (у 1, 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

размина́ть несов.

1. (делать мягким) разміна́ць, размякча́ць; (растирать) расціра́ць;

размина́ть ко́жу разміна́ць (размякча́ць) ску́ру;

размина́ть гли́ну разміна́ць (расціра́ць) глі́ну;

2. перен. разміна́ць;

размина́ть но́ги разміна́ць но́гі;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)