расхля́біць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
расхля́блю |
расхля́бім |
| 2-я ас. |
расхля́біш |
расхля́біце |
| 3-я ас. |
расхля́біць |
расхля́бяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
расхля́біў |
расхля́білі |
| ж. |
расхля́біла |
| н. |
расхля́біла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
расхля́б |
расхля́бце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
расхля́біўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Расхля́біць ’развезці (пра дарогу)’ (лаг., Гіл.), ’парасчыняць; расхрыстаць’ (Юрч.), сюды ж расхля́бнуць ’сапсавацца (пра дарогу)’, расхля́біца ’бездарожжа’ (Мат. Гом.), расхля́біцца ’раскрыцца (пра вароты)’ (Сцяшк. Сл.). Да хляба (гл.); Трубачоў (ЭССЯ, 8, 33) прапануе размяжоўваць утварэнні ад гукапераймальнага *xlębati, што абазначаюць хлябание, хлюпанне і пад., і вытворныя ад *xlębь ’запор, плаціна’ (параўн. ст.-слав. хлѧбь ’вадапад’, гл. Фасмер, 4, 248), што аднак цяжка ажыццявіць у сувязі з дыфузным характарам значэнняў.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)