растра́чваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. растра́чваю растра́чваем
2-я ас. растра́чваеш растра́чваеце
3-я ас. растра́чвае растра́чваюць
Прошлы час
м. растра́чваў растра́чвалі
ж. растра́чвала
н. растра́чвала
Загадны лад
2-я ас. растра́чвай растра́чвайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час растра́чваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

растра́чваць несов.

1. растра́чивать; расхо́довать, изде́рживать; (попусту — ещё) расточа́ть;

2. перен. растра́чивать;

1, 2 см. растра́ціць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

растра́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да растраціць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

растра́ціць, -а́чу, -а́ціш, -а́ціць; -а́чаны; зак., што.

1. Расходаваць, патраціць.

Р. стыпендыю.

2. перан. Патраціць на што-н. дробнае, пустое, непрыстойнае (сілы, пачуцці і пад.).

Р. здароўе.

Р. энергію.

3. Незаконна расходаваць (грошы, маёмасць і інш.)

Р. казённыя грошы.

|| незак. растра́чваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. растра́чванне, -я, н. і растра́та, -ы, ж. (да 3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

растра́чвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да растраціцца.

2. Зал. да растрачваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

растра́чивать несов., прям., перен. растра́чваць; см. растра́тить;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расты́ркваць

‘раздаваць, растрачваць што-небудзь’

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. расты́ркваю расты́ркваем
2-я ас. расты́ркваеш расты́ркваеце
3-я ас. расты́рквае расты́ркваюць
Прошлы час
м. расты́ркваў расты́рквалі
ж. расты́рквала
н. расты́рквала
Загадны лад
2-я ас. расты́рквай расты́рквайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час расты́ркваючы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

растра́чвацца несов.

1. растра́чиваться; расхо́доваться, изде́рживаться;

2. страд. растра́чиваться; расхо́доваться, изде́рживаться; расточа́ться; см. растра́чваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Тахлява́ць (тахлева́ць) ’марнатравіць’ (Нас.), ’марнатравіць, перапрадаваць, спекуляваць’ (Чач.), тахлёва́ты ’мантачыць, растрачваць’ (Арх. Вяр.). Параўн. польск. дыял. tachlować ’перапрадаваць, махлярыць’. З ідыш táxl(j)even ’праматаць, прамотваць; растраціць, растрачваць’, што да tachles ’канкрэтная мэта, вынік, карысць’ (Астравух, Ідыш-бел. сл., 791), апошняе ўзыходзіць да бібл.-гебр. taḵlī̱t ’завяршэнне, крайнасць’ (Вінер, ЖСт., 1895, 1, 67; Штэрн, Wörterbuch, 211).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перашарсці́ць ’знішчыць, прамарнатравіць’ (Нас., Юрч.), перашараваць ’знішчаць, растрачваць, перавесці’ (Юрч. СНЛ). Да пера (гл.) і тшарсціць, семантыка якога відочная з тлумачэння ў Насовіча — ’перанасіць па адной шарсцінцы’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)