расстро́йвацца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
расстро́йваюся |
расстро́йваемся |
| 2-я ас. |
расстро́йваешся |
расстро́йваецеся |
| 3-я ас. |
расстро́йваецца |
расстро́йваюцца |
| Прошлы час |
| м. |
расстро́йваўся |
расстро́йваліся |
| ж. |
расстро́йвалася |
| н. |
расстро́йвалася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
расстро́йвайся |
расстро́йвайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
расстро́йваючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
расстро́йвацца несов., возвр., страд. расстра́иваться; см. расстро́іцца, расстро́йваць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расстро́йвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да расстроіцца.
2. Зал. да расстройваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расстро́іцца, -ро́юся, -ро́ішся, -ро́іцца; зак.
1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Страціць правільнасць пастраення, стаць беспарадкавым.
Калона вучняў расстроілася.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Страціць свой строй, лад (пра музычныя інструменты).
Цымбалы расстроіліся.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыйсці ў заняпад.
Гаспадарка расстроілася.
4. Прыйсці ў ненармальны, хваравіты стан.
Здароўе расстроілася.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Не адбыцца па якой-н. прычыне.
Вяселле расстроілася.
6. Засмуціцца, моцна загараваць.
Р. з-за сына.
|| незак. расстро́йвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расстра́иваться
1. расстро́йвацца;
2. разла́джвацца;
3. разла́джвацца;
4. псава́цца, расстро́йвацца;
5. хвалява́цца; засмуча́цца; см. расстро́иться;
6. страд. расстро́йвацца; разла́джвацца; псава́цца; см. расстра́ивать 1—4.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разруша́ться
1. разбура́цца, разбу́рвацца; разва́львацца;
2. перен. разбу́рвацца, псава́цца; расстро́йвацца;
3. страд. разбура́цца, разбу́рвацца; псава́цца; губі́цца; расстро́йвацца; см. разруша́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Растраві́ць ’моцна раздражніць, развярэдзіць’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), растраўля́цца ’расстройвацца, быць у тузе’ (Ян.), сюды ж растра́ўка (растра́вка) ’развярэджанне’, растра́ўца (растра́вца) ’хто расстройвае, разладжвае’ (Нас.), да апошняга параўн. ст.-бел. ростравца ’растратчык’ (Ст.-бел. лексікон). Да травіць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расстро́йства, ‑а, н.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. расстройваць — расстроіць і расстройвацца — расстроіцца.
2. Замяшанне, разгубленасць. Калона прыйшла ў расстройства.
3. Няспраўны, заняпалы стан (у эканоміцы, гаспадарцы і пад.); беспарадак. Расстройства ў фінансавых справах. // Разлад, нелады паміж кім‑н. Сямейнае расстройства.
4. Захворванне, выкліканае парушэннем дзейнасці якіх‑н. органаў, сістэмы. Расстройства страўніка. Расстройства нервовай сістэмы.
5. Благі настрой, парушэнне душэўнай раўнавагі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)