распро́стваць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. распро́стваю распро́стваем
2-я ас. распро́стваеш распро́стваеце
3-я ас. распро́ствае распро́стваюць
Прошлы час
м. распро́стваў распро́ствалі
ж. распро́ствала
н. распро́ствала
Загадны лад
2-я ас. распро́ствай распро́ствайце
Дзеепрыслоўе
цяп. час распро́стваючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распро́стваць несов.

1. выпрямля́ть, распрямля́ть, разгиба́ть;

2. (крылья) расправля́ть, распрямля́ть;

3. (класть плашмя кого-л.) распла́стывать; (что-л.) раскла́дывать, развора́чивать;

1-3 см. распраста́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распро́стваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да распрастаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распраста́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.

1. Выпрастаць, зрабіць роўным, разагнуць.

Р. спіну.

2. Разгарнуць на ўвесь размах (крылы).

|| незак. распро́стваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распро́ствацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да распрастацца.

2. Зал. да распростваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распро́стванне ср.

1. выпрямле́ние, распрямле́ние, разгиба́ние;

2. расправле́ние, распрямле́ние;

3. распла́стывание; раскла́дывание; развора́чивание;

1-3 см. распро́стваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

расправля́ть несов.

1. (выпрямлять) выпро́стваць, выраўно́ўваць;

2. (разглаживать) разгла́джваць, разраўно́ўваць;

3. прям., перен. (крылья) распасціра́ць, распро́стваць; см. распра́вить.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распро́ствацца несов.

1. выпрямля́ться, распрямля́ться, разгиба́ться;

2. (о крыльях) расправля́ться, распрямля́ться;

3. распла́стываться;

4. страд. выпрямля́ться, распрямля́ться; разгиба́ться; расправля́ться; распла́стываться; раскла́дываться; развора́чиваться; см. распро́стваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распла́стывать несов.

1. пластава́ць, распла́стваць;

распла́стывать ры́бу распла́стваць ры́бу;

2. (расплющивать давлением) распле́скваць;

3. (раскладывать пластом) разг. распла́стваць;

4. перен. (разводить в стороны — о крыльях) распасціра́ць, распро́стваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

развёртывать несов.

1. (раскрывать) разго́ртваць, раскрыва́ць; развіна́ць;

2. перен. (подробно излагать) разго́ртваць;

3. перен. (предпринимать в широких масштабах) разго́ртваць;

4. перен. (развивать) разго́ртваць;

5. (выпрямлять) выпро́стваць, распро́стваць;

6. воен. разваро́чваць, разго́ртваць;

7. (поворачивать) заваро́чваць; паваро́чваць; разваро́чваць;

8. (разверчивать, расширять отверстие, раскручивать) раскру́чваць; (рассверливать) рассвідро́ўваць; см. разверну́ть, развора́чивать 3—10;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)