распро́ствацца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. распро́стваюся распро́стваемся
2-я ас. распро́стваешся распро́стваецеся
3-я ас. распро́стваецца распро́стваюцца
Прошлы час
м. распро́стваўся распро́стваліся
ж. распро́ствалася
н. распро́ствалася
Загадны лад
2-я ас. распро́ствайся распро́ствайцеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час распро́стваючыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распро́ствацца несов.

1. выпрямля́ться, распрямля́ться, разгиба́ться;

2. (о крыльях) расправля́ться, распрямля́ться;

3. распла́стываться;

4. страд. выпрямля́ться, распрямля́ться; разгиба́ться; расправля́ться; распла́стываться; раскла́дываться; развора́чиваться; см. распро́стваць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распро́ствацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.

1. Незак. да распрастацца.

2. Зал. да распростваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

расправля́тьсяI несов.

1. (выпрямляться) выпро́ствацца, выраўно́ўвацца;

2. (разглаживаться) разгла́джвацца, разраўно́ўвацца;

3. прям., перен. (о крыльях) распасціра́цца, распро́ствацца;

4. страд. выпро́ствацца, выраўно́ўвацца; разгла́джвацца, разраўно́ўвацца; распасціра́цца, распро́ствацца; см. расправля́ть.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распла́стываться

1. (ложиться пластом) распла́ствацца;

2. страд. пластава́цца, распла́ствацца; распле́сквацца; распасціра́цца, распро́ствацца; см. распла́стывать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

развёртываться

1. (раскрываться) разго́ртвацца; раскрыва́цца; развіна́цца;

2. перен. (предприниматься в широком масштабе) разгортвацца;

3. перен. (развиваться) разго́ртвацца;

4. (выпрямляться) выпро́ствацца, распро́ствацца;

5. воен. (располагаться в ширину по линии фронта, преобразовываться в более крупную единицу) разваро́чвацца, разго́ртвацца;

6. (поворачиваться) заваро́чвацца; паваро́чвацца; разваро́чвацца;

7. (разверчиваться, расширяться — об отверстии, раскручиваться) раскру́чвацца; (рассверливаться) рассвідро́ўвацца;

8. (размахиваться) прост. разма́хвацца; см. разверну́ться, развора́чиваться 2—8;

9. страд. разго́ртвацца, раскрыва́цца; развіна́цца; выпро́ствацца; распро́ствацца; разваро́чвацца; заваро́чвацца; паваро́чвацца; раскру́чвацца; рассвідро́ўвацца; см. развёртывать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

развора́чиваться

1. (раскрываться) разго́ртвацца, развіна́цца;

свёрток развора́чивается скру́так разго́ртваецца (развіна́ецца);

2. (выпрямляться) выпро́ствацца, распро́ствацца;

развора́чиваются пле́чи распро́стваюцца пле́чы;

3. перен. (предприниматься в широких масштабах) разго́ртвацца;

развора́чивается большо́е строи́тельство разго́ртваецца вялі́кае будаўні́цтва;

3. перен. (развиваться) разго́ртвацца;

кни́га развора́чивается в трило́гию кні́га разго́ртваецца ў трыло́гію;

он развора́чивается в большо́го худо́жника ён разго́ртваецца ў вялі́кага мастака́;

5. воен. (располагаться в ширину по линии фронта, преобразовываться в более крупную единицу) разваро́чвацца, разго́ртвацца;

фронт на́чал развора́чиваться фронт пача́ў разваро́чвацца (разго́ртвацца);

батальо́н развора́чивается в полк батальён разго́ртваецца ў полк;

6. (поворачиваться) заваро́чвацца; паваро́чвацца; разваро́чвацца;

самолёт стал развора́чиваться самалёт стаў заваро́чвацца (разваро́чвацца);

7. (разверчиваться, расширяться — об отверстии, раскручиваться) раскру́чвацца; (рассверливаться) рассвідро́ўвацца;

8. (размахиваться) прост. разма́хвацца; см. разверну́ться;

9. страд. раскіда́цца, раскі́двацца; разбіва́цца; растраса́цца; разваро́чвацца; разго́ртвацца, развіна́цца; выпро́ствацца; распро́ствацца; заваро́чвацца; паваро́чвацца; раскру́чвацца; рассвідро́ўвацца; см. развора́чивать.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)