раско́ліна
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
раско́ліна |
раско́ліны |
| Р. |
раско́ліны |
раско́лін |
| Д. |
раско́ліне |
раско́лінам |
| В. |
раско́ліну |
раско́ліны |
| Т. |
раско́лінай раско́лінаю |
раско́лінамі |
| М. |
раско́ліне |
раско́лінах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
раско́ліна ж. тре́щина; рассе́лина; расще́лина
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раско́ліна, ‑ы, ж.
1. Лінія расколу чаго‑н.; трэшчына. Алешыну раскалола навальніца. Віця нават засунуў руку ў расколіну — такая яна была вялікая. Хомчанка. Сцены хаты, сухія, з глыбокімі расколінамі, амаль напалову закрывала насунутая грыбам страха. Караткевіч.
2. Глыбокая трэшчына ў зямлі, горнай пародзе; цясніна. [Скрут і Балаш] ішлі, пераскокваючы расколіны, абходзячы непрыступныя пікі. Шыцік. Марудзіць тут няма калі, і мы хаваемся ў расколіну і па ёй збягаем к берагу. С. Александровіч.
3. перан. Разлад, разыходжанне паміж кім‑, чым‑н., выкліканыя рознагалоссямі, супярэчнасцямі. Пасля такіх спрэчак сябры адчулі, што іх сяброўства дало вялікую расколіну, што іхнія дарогі скіраваны ў розныя бакі. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расшчэ́піна, -ы, мн. -ы, -пін, ж.
Шчыліна, расколіна ў чым-н.
Р. ў дошцы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
рассе́лина раско́ліна, -ны ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
бе́ргшрунд
‘расколіна’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
бе́ргшрунд |
бе́ргшрунды |
| Р. |
бе́ргшрунда |
бе́ргшрундаў |
| Д. |
бе́ргшрунду |
бе́ргшрундам |
| В. |
бе́ргшрунд |
бе́ргшрунды |
| Т. |
бе́ргшрундам |
бе́ргшрундамі |
| М. |
бе́ргшрундзе |
бе́ргшрундах |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
расшчэ́піна, ‑ы, ж.
Вялікая шчыліна, расколіна ў чым‑н. Стаялі дубы .., у расшчэпінах якіх ляжалі наваленыя бурай асіны. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Прасе́ліна ’шчыліна, расколіна’ (Нас.). Чэш. prasėdiіпа ’даліна, лажбіна’, серб.-харв. prosjelina ’расколіна’. Прасл. *prosedlina (Варбат, Морфонология, 204). Да *prosedati ’прасядаць’, уласна ад дзеепрым. прошл. часу на -/- з суф. ‑ina.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
расще́лина
1. (ущелье) цясні́на, -ны ж.;
2. (щель) шчы́ліна, -ны ж., раско́ліна, -ны ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ма́йна 1, выкл.
У мове партовых грузчыкаў, будаўнікоў і інш. — апускай уніз!; проціл. віра.
[Ад іт. ammaina— убірай парусы.]
ма́йна 2, ‑ы, ж.
Абл. Шырокая трэшчына, расколіна ў лёдзе, палонка. Калі зверху на .. [лёд] .. яшчэ наваліць снегу, хуткі струмень падточыць яго і ўтворыцца «майна» — доўгая, вузкая палонка. Матрунёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)