раскапа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак., што.
1. Капаючы, раскідаць, разрыць што-н.
Р. снег.
Р. курган.
2. перан. Дэталёва разабрацца ў чым-н.; знайсці.
Р. цікавыя матэрыялы ў архіве.
|| незак. раско́пваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. раско́пванне, -я, н. і раско́пка, -і, ДМ -пцы, мн. -і, -пак, ж. (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раскапа́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
раскапа́ю |
раскапа́ем |
| 2-я ас. |
раскапа́еш |
раскапа́еце |
| 3-я ас. |
раскапа́е |
раскапа́юць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
раскапа́ў |
раскапа́лі |
| ж. |
раскапа́ла |
| н. |
раскапа́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
раскапа́й |
раскапа́йце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
раскапа́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
раскапа́ць сов.
1. разры́ть, раскопа́ть;
р. я́му — разры́ть (раскопа́ть) я́му;
2. (найти в земле) раскопа́ть;
архео́лагі ~па́лі гарадзі́шча — архео́логи раскопа́ли городи́ще;
3. перен. доиска́ться, раскопа́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раскапа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Капаючы, раскідаць; разрыць. Грыша хутка раскапаў зямлю, дастаў пакунак. Якімовіч. Авяр’ян раскапаў рыдлёўкай снег, выграб з калдобін ваду і зноў заняў сваё месца. Пташнікаў. // Капаючы, зрабіць або пашырыць што‑н. (яму, адтуліну, канаву і пад.). — А можна ж бліжэй праехаць, — падумаў Каваль, узрадаваны здагадкай. — Напрасткі! Раскапаць катлаван і пракласці трасу. Савіцкі. Мінулым летам расчысцілі мы .. [азярцо], раскапалі, люстранога карпа ў ім разводзілі. Краўчанка. // Капаючы, знайсці, выявіць што‑н. у зямлі, пад зямлёй. Раскапаць скарб.
2. перан. Дэталёва разабрацца ў чым‑н. [Балук:] — А я, бацька, вось як мяркую. Калі да нас прыйдзе Саўка і раскапае тое, што яму трэба, дык яго трэба пусціць. Колас. // Знайсці, выявіць што‑н. у выніку пошукаў. Недзе ў старым часопісе [Сяргей] раскапаў чарцяжы. Шыцік.
3. Правесці раскоша чаго‑н. Раскапаць руіны старажытнай крэпасці. □ Еўстафій Тышкевіч раскапаў каля 1000 курганоў і перадаў у музей вялікую калекцыю сваіх знаходак. Ліс.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раско́пванне гл. раскапаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раско́пваць гл. раскапаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
параско́пваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., што.
Раскапаць усё, многае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
раскопа́ть сов., прям., перен. раскапа́ць, мног. параско́пваць;
раскопа́ть це́нный докуме́нт раскапа́ць кашто́ўны дакуме́нт.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раско́пваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да раскапаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
раскапа́ны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад раскапаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)