раскава́ны
прыметнік, якасны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
раскава́ны |
раскава́ная |
раскава́нае |
раскава́ныя |
| Р. |
раскава́нага |
раскава́най раскава́нае |
раскава́нага |
раскава́ных |
| Д. |
раскава́наму |
раскава́най |
раскава́наму |
раскава́ным |
| В. |
раскава́ны (неадуш.) раскава́нага (адуш.) |
раскава́ную |
раскава́нае |
раскава́ныя (неадуш.) раскава́ных (адуш.) |
| Т. |
раскава́ным |
раскава́най раскава́наю |
раскава́ным |
раскава́нымі |
| М. |
раскава́ным |
раскава́най |
раскава́ным |
раскава́ных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
раскава́ны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
раскава́ны |
раскава́ная |
раскава́нае |
раскава́ныя |
| Р. |
раскава́нага |
раскава́най раскава́нае |
раскава́нага |
раскава́ных |
| Д. |
раскава́наму |
раскава́най |
раскава́наму |
раскава́ным |
| В. |
раскава́ны (неадуш.) раскава́нага (адуш.) |
раскава́ную |
раскава́нае |
раскава́ныя (неадуш.) раскава́ных (адуш.) |
| Т. |
раскава́ным |
раскава́най раскава́наю |
раскава́ным |
раскава́нымі |
| М. |
раскава́ным |
раскава́най |
раскава́ным |
раскава́ных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
раскава́ны
дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
раскава́ны |
раскава́ная |
раскава́нае |
раскава́ныя |
| Р. |
раскава́нага |
раскава́най раскава́нае |
раскава́нага |
раскава́ных |
| Д. |
раскава́наму |
раскава́най |
раскава́наму |
раскава́ным |
| В. |
раскава́ны (неадуш.) раскава́нага (адуш.) |
раскава́ную |
раскава́нае |
раскава́ныя (неадуш.) раскава́ных (адуш.) |
| Т. |
раскава́ным |
раскава́най раскава́наю |
раскава́ным |
раскава́нымі |
| М. |
раскава́ным |
раскава́най |
раскава́ным |
раскава́ных |
Кароткая форма: раскава́на.
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
раскава́ны в разн. знач. раско́ванный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раскава́ны, ‑ая, ‑ае.
1. Дзеепрым. зал. пр. ад раскаваць.
2. перан.; у знач. прым. Вызвалены ад акоў (у 2 знач.), вольны, нічым не абмежаваны. Бо хто калі сніў, ды і хто калі думаў, Што буду я вольны, што буду шчаслівы. Што гэткае ўстане жыццё прада мною Маё і маёй раскаванай радзімы. Купала. Распірае прожылкі ліста сокам раскаваных нетраў. Арочка. «Зубры», як сімвал раскаванай сілы, На ўсе будоўлі шле працоўны Мінск. Звонак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Раскава́ны ’вызвалены ад акоў’, ’вольны, нічым не абмежаваны’ (ТСБМ), раску́ты (Байк. і Некр.). Утворана з пераносным значэннем ад раскава́ць < кава́ць, што магло без прыстаўкі азначаць ’закоўваць у ланцугі’. Цікава, што ў гэтым значэнні вядома укр. кува́ти ’тс’, ст.-рус. ковати ’закоўваць у аковы’ (сустракаецца ў Наўгародскім летапісе 1228 г.), ст.-польск. kować ’закоўваць у ланцугі’. Можна меркаваць яшчэ пра больш раннюю семантыку каваць ’абіваць каваным металам’, напрыклад, ст.-рус. ковати ’тс’ (сустракаецца ў Іпацьеўскім летапісе 1175 г.) < прасл. *kovati ’біць’, параўн. каваны жалезам ’абіты жалезам’. Варыянт раску́ты, як ку́ты, куць ’каваць’ (Байк. і Некр.), імаверна, з польск. kuć ’каваць’, што з’яўляецца вынікам выраўновання дзеяслоўных асноў польск. дыял. kować > kuje > kuć. Гл. кава́ць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
раско́ваны, см. раскава́ны
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)