ране́йшы
прыметнік, якасны, вышэйшая cтупень параўнання
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
ране́йшы |
ране́йшая |
ране́йшае |
ране́йшыя |
| Р. |
ране́йшага |
ране́йшай
ране́йшае |
ране́йшага |
ране́йшых |
| Д. |
ране́йшаму |
ране́йшай |
ране́йшаму |
ране́йшым |
| В. |
ране́йшы (неадуш.)
ране́йшага (адуш.) |
ране́йшую |
ране́йшае |
ране́йшыя (неадуш.)
ране́йшых (адуш.) |
| Т. |
ране́йшым |
ране́йшай
ране́йшаю |
ране́йшым |
ране́йшымі |
| М. |
ране́йшым |
ране́йшай |
ране́йшым |
ране́йшых |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ране́йшы прил.
1. сравнит. ст. бо́лее ра́нний;
2. пре́жний
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ране́йшы, ‑ая, ‑ае.
1. Выш. ст. да прым. ранні (у 1 знач.).
2. Які мае адносіны да мінулага, былога; колішні. Гэта не ранейшы час, што да бліжэйшай станцыі трэба было дабірацца па бездарожжы не менш за паўдня. Кулакоўскі. [Гарлахвацкі:] Зямныя нетры нямала хаваюць у сабе .. астаткаў ранейшай флоры і фауны. Крапіва. // Такі, якім быў некалі, у мінулым, раней. Толькі кароткая завіўка замест кос як бы падменьвала ранейшую Касю нейкай другой... Васілевіч.
3. Які быў перад гэтым, папярэдні. Хадзіць гуляць да сваіх ранейшых сяброў.. [Міхасю] не хацелася. Якімовіч. Каморка, прыбраная дбала, Свой від ранейшы прыняла. Колас.
4. Той самы; такі, які і быў. Затым [Місюк] адсунуў бляшанку, падзякаваў і зноў вярнуўся да ранейшай гаворкі. Пальчэўскі. Страказа час ад часу ўзлятала, рабіла ў паветры некалькі замыславатых кругоў і зноў садзілася на ранейшае месца. Даніленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ранейшы, былы, мінулы, колішні, даўні, даўнейшы, тагачасны, стары; учарашні (перан.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
пре́жний ране́йшы; былы́; міну́лы.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
акрыя́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е; зак.
1. Прыйсці ў ранейшы нармальны стан пасля хваробы, якога-н. бедства і пад., ачуняць, набрацца сіл.
А. на волі.
2. перан. Ажыць душой.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
адключы́цца, -ключу́ся, -клю́чышся, -клю́чыцца; зак.
1. (1 і 2 ас. звычайна не ўжыв.). Перастаць дзейнічаць у выніку раз’яднання з агульнай сістэмай.
Прыбор адключыўся аўтаматычна.
2. перан. Адарвацца ад каго-, чаго-н., пакінуць ранейшы занятак, супакоіцца.
А. ад бурнага жыцця.
|| незак. адключа́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
◎ Прэ́шлы, прэйшлы ’былы, ранейшы; мінулы’ (Нас.; шчуч., З нар. сл.). З польск. przeszły ’тс’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Прэ́дні ’ранейшы; былы’, ’які будзе наперадзе, у будучым’, ’вельмі добры, выдатны’ (Нас.). З польск. przedni ’пярэдні; вельмі добры, выдатны’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
вы́сечыся і (радзей) вы́секчыся, ‑чацца; зак.
Разм. Стаць карацейшым; выпасці; вылезці (пра валасы). Некалі таўшчэзныя, доўгія, русыя косы Хрысціны патанчэлі, высекліся, выцвілі і страцілі свой ранейшы бляск. Гурскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)