разяўля́цца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
разяўля́юся |
разяўля́емся |
| 2-я ас. |
разяўля́ешся |
разяўля́ецеся |
| 3-я ас. |
разяўля́ецца |
разяўля́юцца |
| Прошлы час |
| м. |
разяўля́ўся |
разяўля́ліся |
| ж. |
разяўля́лася |
| н. |
разяўля́лася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
разяўля́йся |
разяўля́йцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
разяўля́ючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
разяўля́цца несов.
1. разг. раскрыва́ться, разева́ться;
2. перен., прост. (кричать) ора́ть;
3. перен., прост. (смотреть, не сводя глаз) уставля́ться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разяўля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца.
Незак. да разявіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разя́віцца, разя́ўлюся, разя́вішся, разя́віцца; зак. (разм.).
1. Шырока раскрыцца (пра рот, пашчу).
2. перан. Уставіцца вачыма, позіркам.
Чаго ты разявіўся на мяне?
|| наз. разяўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разверза́ться
1. раскрыва́цца, расчыня́цца; разяўля́цца;
2. страд. раскрыва́цца, расчыня́цца.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пастыля́цца, ‑яюся, ‑яешся, ‑яецца; незак., з кім і без дап.
Разм. Тое, што і апастыляцца. Цяўлік надта любіў разяўляцца на ўсіх, пастыляўся нават з дарослымі, лез на кожнага, як жаба на корч. М. Стральцоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Разя́віць ’раскрыць (рот)’ (ТСБМ), раззя́віць, роззя́віць, разьзя́віць ’раздуць, раскрыць (рот)’ (смарг., лях., віл., беласт., маст., шчуч., Сл. ПЗБ; Гарэц., Нас., Мал., Мядзв., Др.-Падб., Мат. Гом.), ’крычаць’, перан. ’адчыніць’ (Сл. ПЗБ), розя́віць, роззя́віць, розе́віць ’шырока адкрыць (рот)’ (ТС), разя́віцца, разя́віца ’раскрыць рот’, ’крычаць’, ’раскрычацца’ (шальч., трак., шчуч., даўг., Сл. ПЗБ), разяўля́цца ’зяваць’ (Яруш.). Ад раз- і зява́ць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
приоткрыва́ться
1. (о двери, окне, шкатулке и т. п.) прачыня́цца; (о шторе, одеяле и т. п.) прыадкрыва́цца;
2. (размыкаться) разго́ртвацца (тро́хі); (о глазах) расплю́шчвацца (тро́хі); (о рте) разяўля́цца (тро́хі);
3. перен. прыадкрыва́цца;
4. страд. прачыня́цца; прыадкрыва́цца; разго́ртвацца (тро́хі); расплю́шчвацца (тро́хі); разяўля́цца (тро́хі); см. приоткрыва́ть;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
открыва́ться
1. (о двери, окне, шкатулке) адчыня́цца; (о шторе, занавесе) адкрыва́цца;
2. (начинаться) пачына́цца; (о собрании, заседании и т. п.) адкрыва́цца;
3. (предоставляться) адкрыва́цца;
4. (обнажаться) адкрыва́цца;
5. (раскрываться) разго́ртвацца; (о глазах) расплю́шчвацца, адкрыва́цца; (о рте) разяўля́цца, адкрыва́цца;
6. (становиться видным) адкрыва́цца;
7. (откровенно высказываться) выка́зваць свае́ ду́мкі, адкрыва́ць свае́ ду́мкі;
8. страд. адчыня́цца; адкрыва́цца; пачына́цца, распачына́цца; пуска́цца, дава́цца; разго́ртвацца; расплю́шчвацца; разяўля́цца; выкрыва́цца; выяўля́цца; выка́звацца; см. открыва́ть.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)