неразві́тасць, ‑і, ж.

Уласцівасць і стан неразвітога. Разумовая неразвітасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ду́расць, -і, ж.

1. Разумовая тупасць, абмежаванасць.

Па ўласнай дурасці трапіў у бяду.

2. мн. -і, -ей. Неабдуманы ўчынак, дзівацкі выбрык.

За ёй вадзіліся розныя дурасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разумо́вы, -ая, -ае.

1. Звязаны з дзейнасцю розуму, свядомасцю.

Разумовая праца.

Разумовыя здольнасці.

2. Абстрактны, які існуе або ўяўляецца толькі ў думках.

|| наз. разумо́васць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

крэціні́зм, -у, м.

1. Від эндакрыннага захворвання — адставанне, затрымка фізічнага і псіхічнага развіцця, абумоўленыя парушэннем функцый шчытападобнай залозы і галаўнога мозга (спец.).

2. перан. Тупасць, разумовая абмежаванасць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разумо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. разумо́вы разумо́вая разумо́вае разумо́выя
Р. разумо́вага разумо́вай
разумо́вае
разумо́вага разумо́вых
Д. разумо́ваму разумо́вай разумо́ваму разумо́вым
В. разумо́вы (неадуш.)
разумо́вага (адуш.)
разумо́вую разумо́вае разумо́выя (неадуш.)
разумо́вых (адуш.)
Т. разумо́вым разумо́вай
разумо́ваю
разумо́вым разумо́вымі
М. разумо́вым разумо́вай разумо́вым разумо́вых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

дурно́та, -ы, ДМо́це і дурната́, -ы́, ДМ -наце́, ж.

1. Разумовая абмежаванасць, тупасць, някемлівасць.

Лепшы сродак паразумнець — гэта адчуць уласную дурнату.

2. Неабдуманы, неразумны ўчынак, недарэчнае выказванне.

Чаго толькі не натворыш па ўласнай дурноце.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

інтэліге́нт, ‑а, М ‑нце, м.

Асоба, якая належыць да інтэлігенцыі; чалавек разумовай працы. Хрысцюк лічыў сябе інтэлігентам. У яго разумовая праца. Дуброўскі.

[Ад лац. intelligens, intelligentis — які разумее, ведае; спецыяліст.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крэціні́зм, ‑у, м.

1. Прыроджаная разумовая адсталасць і фізічная недаразвітасць, абумоўленыя парушэннем функцый шчытападобнай залозы і галаўнога мозгу.

2. перан. Тупасць, абмежаванасць розуму.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

эквілібры́стыка, -і, ДМ -тыцы, ж.

1. Жанр цыркавога мастацтва — жангліраванне, акрабатычныя практыкаванні, якія выяўляюць здольнасць артыста трымаць раўнавагу пры няўстойлівым становішчы цела.

Э. на канаце.

2. перан. Надзвычайная спрытнасць, выкрутлівасць.

Разумовая э.

Паэтычная э.

|| прым. эквілібрысты́чны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абстра́ктна-разумо́вы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. абстра́ктна-разумо́вы абстра́ктна-разумо́вая абстра́ктна-разумо́вае абстра́ктна-разумо́выя
Р. абстра́ктна-разумо́вага абстра́ктна-разумо́вай
абстра́ктна-разумо́вае
абстра́ктна-разумо́вага абстра́ктна-разумо́вых
Д. абстра́ктна-разумо́ваму абстра́ктна-разумо́вай абстра́ктна-разумо́ваму абстра́ктна-разумо́вым
В. абстра́ктна-разумо́вы (неадуш.)
абстра́ктна-разумо́вага (адуш.)
абстра́ктна-разумо́вую абстра́ктна-разумо́вае абстра́ктна-разумо́выя (неадуш.)
абстра́ктна-разумо́вых (адуш.)
Т. абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вай
абстра́ктна-разумо́ваю
абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вымі
М. абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вай абстра́ктна-разумо́вым абстра́ктна-разумо́вых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)