разда́цца¹, 1 і 2 ас. не ўжыв., -да́сца, -даду́цца; разда́ўся, -дала́ся, -ло́ся; -да́йся; зак.

Пра гукі: прагучаць, пачуцца.

|| незак. раздава́цца, -дае́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разда́цца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. разда́мся раздадзі́мся
2-я ас. раздасі́ся раздасце́ся
3-я ас. разда́сца раздаду́цца
Прошлы час
м. разда́ўся раздалі́ся
ж. раздала́ся
н. раздало́ся
Загадны лад
2-я ас. разда́йся разда́йцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час разда́ўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

разда́цца², -да́мся, -дасі́ся, -да́сца; -дадзі́мся, -дасце́ся, -даду́цца; -да́ўся, -дала́ся, -дало́ся; -да́йся; зак.

1. Стаць большым, шырэйшым.

Р. ў плячах.

2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Расступіцца, рассунуцца ў бакі.

Натоўп раздаўся ў бакі.

3. Раскалоцца, распароцца па шве.

Мех раздаўся.

|| незак. раздава́цца, -даю́ся, -дае́шся, -дае́цца; -даёмся, -даяце́ся, -даю́цца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разда́цца сов., разг., в разн. знач. разда́ться; расши́риться;

бот на капыле́а́ўся — сапо́г на коло́дке разда́лся;

ён прыкме́тна патаўсце́ў, ~да́ўся — он заме́тно потолсте́л, разда́лся

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разда́цца 1, ‑дасца; ‑дадуцца; пр. раздаўся, ‑далася, ‑лося; заг. раздайся; зак.

Прагучаць, пачуцца. Зусім недалёка раздалося некалькі адрывістых стрэлаў. Лынькоў. Над шалашом раздалася дзіўная песня. Якімовіч.

разда́цца 2, ‑дамся, ‑дасіся, ‑дасца; ‑дадзімся, ‑дасцеся, ‑дадуцца; пр. раздаўся, ‑далася, ‑лося; заг. раздайся; зак.

1. Стаць большым, шырэйшым, расшырыцца. Яўген наліваецца сілаю, раздаўся ў плячах. Карпаў. Цьмяным перламутрам пачалі адсвечваць кусты арэшніку, пупышкі на ім крыху раздаліся і выпусцілі малінавыя зорачкі цвету. Лужанін.

2. Расступіцца, рассунуцца, утварыўшы прастору ў сярэдзіне. Народ раздаўся ў бакі.

3. Раскалоцца, раздзяліцца. І трэск аўтаматаў яшчэ не замоўк, Калі разарваўся На купіне мох, — Як бы раздалася Яна папалам, І ўстала дзяўчына З гранатаю там. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ушыркі́ і ушырыню́, прысл.

На шырокую адлегласць, у шырыню.

Раздацца ў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разбы́цца, -бу́дуся, -бу́дзешся, -бу́дзецца; -бу́дзься; зак. (разм.).

Распаўнець, раздацца.

Патаўсцець, р. з гадамі.

|| незак. разбыва́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разда́тьсяI сов.

1. (расступиться) прям., перен. расступі́цца;

2. (растянуться) разг. разда́цца, расцягну́цца;

3. (потолстеть) разг. разда́цца, патаўсце́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раздобре́ть сов., разг. (пополнеть) распаўне́ць, растаўсце́ць, разбы́цца, разда́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паплячэ́ць

раздацца ў плячах, памужнець’

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. паплячэ́ю паплячэ́ем
2-я ас. паплячэ́еш паплячэ́еце
3-я ас. паплячэ́е паплячэ́юць
Прошлы час
м. паплячэ́ў паплячэ́лі
ж. паплячэ́ла
н. паплячэ́ла
Загадны лад
2-я ас. паплячэ́й паплячэ́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час паплячэ́ўшы

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)