развіну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́; -ну́ты; зак., што (разм.).

Тое, што і разгарнуць (у 1, 3 і 4 знач.).

Р. сцяг.

|| незак. развіна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

развіну́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. развіну́ развінё́м
2-я ас. развіне́ш развіняце́
3-я ас. развіне́ развіну́ць
Прошлы час
м. развіну́ў развіну́лі
ж. развіну́ла
н. развіну́ла
Загадны лад
2-я ас. развіні́ развіні́це
Дзеепрыслоўе
прош. час развіну́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

развіну́ць сов. разверну́ть;

р. сцяг — разверну́ть зна́мя

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

развіну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Разм. Тое, што і разгарнуць (у 1, 3–5 знач.). [Ганна Сымонаўна] развязала стужачку, развінула паперу. Дубоўка. Фёдар адразу развінуў бурную дзейнасць. Ён паказаў сябе чалавекам напорыстым і ўчэпістым. Кірэенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

развіну́ты развёрнутый; см. развіну́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

развіна́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да развінуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

развіну́ты, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад развінуць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

першабы́тны, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да найстаражытнейшага перыяду гісторыі чалавецтва. Першабытны чалавек. Першабытнае грамадства. Першабытная культура.

2. перан. Устарэлы, прымітыўны. Першабытная тэхніка. □ У гэтым млыне і пад’ёмны механізм быў таксама стары, першабытны. Брыль. // Дзікі, некультурны. Першабытныя норавы.

3. Першапачатковы, былы. Тут, у вёсцы, першабытная цішыня, хвалюючы водар зямлі, пах усяго жывога, што расце, цягнецца да сонца, дыхае. Навуменка. І вецер імкнецца наўсцяж развінуць сваю першабытную дужасць. Глебка. // Некрануты, у натуральным стане. Першабытны лес.

4. Ужываецца ў якасці састаўной часткі назваў некаторых выкапнёвых жывёл. Першабытны зубр.

•••

Першабытны камунізм гл. камунізм.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разверну́ть сов.

1. (раскрыть) разгарну́ць, мног. паразго́ртваць, раскры́ць, мног. параскрыва́ць, развіну́ць;

2. перен. (подробно изложить) разгарну́ць;

разверну́ть перспекти́ву разгарну́ць перспекты́ву;

3. перен. (предпринять в широких масштабах) разгарну́ць, мног. паразго́ртваць;

разверну́ть строи́тельство разгарну́ць будаўні́цтва;

4. перен. (развить) разгарну́ць;

разверну́ть свой тала́нт разгарну́ць свой та́лент;

5. (выпрямить) вы́прастаць, распраста́ць;

разверну́ть пле́чи вы́прастаць (распраста́ць) пле́чы;

6. воен. развярну́ць, разгарну́ць;

разверну́ть войска́ развярну́ць во́йскі;

разверну́ть фронт развярну́ць (разгарну́ць) фронт;

7. (повернуть) завярну́ць; павярну́ць; развярну́ць;

разверну́ть маши́ну завярну́ць (развярну́ць) машы́ну;

8. (развертеть, расширить отверстие, раскрутить) раскруці́ць, мног. параскру́чваць; (рассверлить) рассвідрава́ць, мног. парассвідро́ўваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)