пі́сар

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пі́сар пі́сары
Р. пі́сара пі́сараў
Д. пі́сару пі́сарам
В. пі́сара пі́сараў
Т. пі́сарам пі́сарамі
М. пі́сару пі́сарах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Пісарчу́к ’памочнік пісара’ паводле Кюнэ (Poln., 87) паходзіць з польск. pisarczyk ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пі́сарства, ‑а, н.

Разм. Занятак, пасада пісара. У апошнім лісце жонка ўпрошвала кінуць пісарства і прыехаць на зямлю. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Лагафет ’статс-сакратар’ (Гарб.), ст.-бел. локгофетьпісара ст.-польск. logofet с.-грэч. λογοθέτης ’кантралёр рахункаў’ (Булыка, Запазыч., 190).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

негасці́нны, ‑ая, ‑ае.

Які не вызначаецца гасціннасцю; няветлівы. Лабановіч прыгадаў нядаўні візіт да пісара Васількевіча і яго негасцінны прыём. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пі́сарскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да пісара, уласцівы пісару. Усю ж работу па воласці вёў яго памочнік, Дубейка, які ўжо лічыўся кандыдатам на пісарскую пасаду. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прапо́йца, ‑ы, м.

Разм. Чалавек, які спіўся; п’яніца. Апроч свае работы на пасадзе памочніка пісара, Хрыпач пісаў розныя прашэнні, скаргі, што складала значны прыбытак у бюджэце валаснога прапойцы. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пі́сарыха, ‑і, ДМ ‑рысе, ж.

Разм.

1. Жонка пісара. А пісарыха, пачуўшы, што яна не адна ў доме, трохі асмялела і пачала жаліцца і праклінаць мужа. Колас.

2. Жан. да пісар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пісарчу́к, ‑а, м.

Разм.

1. Памочнік пісара. З боку ж Даўбешкі быў яго памочнік, пісарчук, прозвішча якога мне казалі, ды я забыўся. Гарэцкі. Уладыслаў адразу заняў пасаду пісарчука ў адным з маёнткаў князя Радзівіла. Машара.

2. Зніж. Пісар.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паду́мацца, ‑аецца; безас. зак., каму.

Разм. Прыйсці ў галаву, з’явіцца ў думках, уяўленні. «А што, калі пайсці з візітам да пісара? — падумалася Лабановічу: — Усе роўна схадзіць трэба, — такая ўжо завялася традыцыя». Колас. Ніне раптам падумалася, што Сяргей Аляксандравіч павінен добра танцаваць. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)