пята́к

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пята́к пятакі́
Р. пятака́ пятако́ў
Д. пятаку́ пятака́м
В. пята́к пятакі́
Т. пятако́м пятака́мі
М. пятаку́ пятака́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пята́к, -а́, мн. -і́, -о́ў, м. (разм.).

Манета ці сума ў 5 капеек.

|| памянш. пятачо́к, -чка́, мн. -чкі́, -чко́ў, м.

|| прым. пятако́вы, -ая, -ае і пятачко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пята́к прост. пята́к, -ка́ м.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пята́к, -ка́ м., разг. пята́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пята́к, ‑а, м.

Разм. Пяцікапеечная манета. Пасажыры купляюць, спяшаюцца, соваюць дзецям пятакі, грыўні, на хаду кідаюць ягады ў рот, бягуць назад у вагоны. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пя́тка

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. пя́тка пя́ткі
Р. пя́ткі пя́так
Д. пя́тцы пя́ткам
В. пя́тку пя́ткі
Т. пя́ткай
пя́ткаю
пя́ткамі
М. пя́тцы пя́тках

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пятачо́к, ‑чка, м.

Разм.

1. Памянш.-ласк. да пятак; тое, што і пятак.

2. Круглы канец лыча ў свінні і ў некаторых іншых жывёлін. Патыцкаўшыся ружовымі пятачкамі, падсілкаваўшыся, парасяты самі па дошцы лезлі ў «спальню» і ўладкоўваліся там спаць. Даніленка.

3. Невялікая круглая пляцоўка або наогул цесная абмежаваная прастора. Ля ствала — сухога месца пятачок. Жычка. Да самай юрты падступаў круглы пятачок здратаванай зямлі. Беразняк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дзяся́тка ж.

1. в разн. знач. деся́тка;

2. уст. пята́к м.;

3. деся́тка, кра́сненькая

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

апяча́таць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.

Забараніць доступ да чаго‑н., наклаўшы сургучную пячатку. Апячатаць кватэру. □ [Макаль:] — Я прасядзеў гадзіны паўтары, як дурань, на лесвіцы, а пасля пайшоў дахаты, узяў сургуч, шнурок, медны пятак і апячатаў.. [Чапруковы] дзверы. Рамановіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пля́міна, ‑ы, ж.

Разм. Тое, што і пляма (у 1 знач.). [Андрэйка] абліў паперу чарнілам, зрабіўшы чорную пляміну велічынёю з медны пятак. Бядуля. За акном на снезе светлая пляміна акна, на пляміне ягоны [Панаваў] цень і далей густая цемра і мёртвыя, глухія гукі ночы. Галавач.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)